ABŞ prezidenti Tramp vəzifəyə gələn kimi akademik qrantları kəsdi və universitetləri tələbə qəbulunu azaltmağa məcbur etdi. O, həmçinin xarici alimlərin ABŞ-a daxil olmasına icazə verilməyib. İndi Avropa ölkələri bu akademik böhranı fürsətə çevirməyə çalışır.
Sherg.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Fransanın Eks-Marsel Universitetinə 60-dan çox müraciət daxil olub.
Yanvar ayında hakimiyyətə gələndən bəri ABŞ Prezidenti Donald Tramp administrasiyası tərəfindən Amerika elminin “sürətli təmizlənməsi” kəskin və dərin olub.
Bunlara Yer elmi, hava proqnozu və erkən xəbərdarlıq sistemləri, tibbi tədqiqatlar (xərçəng tədqiqatları daxil olmaqla) və NASA daxildir.
Trumpın dövründə, akademik qrantlar qadağan edilmiş sözlərin uzun bir siyahısına (o cümlədən “siyasi” və “qadın” kimi mübahisəli terminlər) görə kəsilmiş, dayandırılmış və yoxlamaya məruz qalmışdır.
Bu, ölkə daxilindəki universitetlərin fəlsəfə doktorları, tibb tələbələri və digər aspirantların qəbulunu azaltmağa, işə qəbulu dondurmağa və hətta bəzi qəbul təkliflərini ləğv etməyə vadar edib.
Britaniyanın “The Guardian” qəzetinin məlumatına görə, bu yaxınlarda xaricdə Fulbrayt tədqiqat qrantları alan 12 500-dən çox ABŞ vətəndaşı və 7 400 əcnəbi akademikin maliyyəsi dayandırılıb və bu, onları maliyyə çətinliyi ilə üz-üzə qoyub. Xarici bir akademikin ABŞ-a səfər etməsi halında, akademiklər saxlanılıb və ABŞ-a buraxılmayıb.
Daha da narahatedicisi odur ki, hesabata görə, rəhbərlik Kolumbiya Universitetindən 400 milyon dollar və Con Hopkinsdən 800 milyon dollar ayıraraq, universiteti 2000 nəfəri işdən çıxarmağa məcbur edərək, xüsusilə bəzi universitetləri hədəfə alıb.
Universitetlərdə Fələstin aksiyalarının qabaqcıllarından biri olan Mahmud Xəlilin qanunilik şübhəsi ilə həbs edilməsi və yaşıl kartın ləğv edilməsi də hazırda ABŞ-da olan əcnəbi tələbələr və tədqiqatçılara və onların gələcəkdə oraya getmək istəklərinə soyuqqanlı təsir göstərəcəyi gözlənilir.
London Universitet Kollecinin alman-ingilis professoru Kristina Pagel deyir:
“Bu, xaos deyil. Əksinə, tədqiqata hücumlar üç məqsəd güdür: elmi dövlət ideologiyası ilə zorla uyğunlaşdırmaq; akademik müstəqilliyin sarsıdılması və müxalif fikirlərin yatırılması; geosiyasi və iqtisadi məqsədlərə nail olmaq”.
"The Guardian"-a görə, cavab olaraq, Avropa İttifaqının hökumətləri və qurumları bu fürsətdən istifadə etməyə başladılar, martın 7-də Fransadakı Eks-Marsel Universiteti 3 illik, 15 milyon avro dəyərində bir proqram elan etdi Universitet sözçüsünə görə, 24 saat, universitet həm milli, həm də Avropa səviyyəsində “elmi sığınacaq”ı genişləndirmək və müxtəlif tədqiqatçıların qəbulunu və köçürülməsini koordinasiya etmək üçün digər universitetlər və Fransa hökuməti ilə əlaqə saxladığını söyləyib.
