Almaniyanın Frayburq Universitetinin alimləri aşkar ediblər ki, qarışqalar pis təcrübələrini xatırlayaraq düşmənlərinə qarşı kin saxlayırlar.
“Sherg.az” xəbər verir ki, araşdırmaya görə, qarışqalar tanış düşmənlərinin qoxusunu ayırd edərək daha aqressiv davranış nümayiş etdirirlər.
Qarışqalar qoxu vasitəsilə yuva yoldaşlarını yad həşaratlardan ayırmaq qabiliyyəti ilə tanınırlar. Əvvəlki araşdırmalar göstərirdi ki, qarışqalar yaxınlıqdakı yuvalardakı qonşularına qarşı daha aqressiv olurlar və turşu dişləmək və ya püskürtmək kimi müdafiə mexanizmlərindən istifadə edirlər.
Yeni araşdırmalar isə göstərir ki, bu davranışlar qarışqaların qoxu yaddaşından qaynaqlanır. Belə ki, qarışqalar tanış düşmən iyi gələndə aqressivləşir.
“Current Biology” jurnalında dərc edilən məqalədə elm adamları qarışqaların aqressiv davranışının öyrənməyə əsaslanıb iki mərhələli təcrübə aparıblar.
Birinci mərhələdə qarışqalar müəyyən edilmiş 5 gün müddətində öz yuvalarından və ya iki fərqli rəqib yuvadan olan qarışqalarla müqayisə edilib. İkinci mərhələdə bütün qarışqalar rəqib A yuvasından olan fərdlərlə birləşib.
Nəticələr göstərdi ki, ilk mərhələdə A yuvasından olan qarışqalarla qarşılıqlı əlaqədə olanlar digər qruplarla müqayisədə rəqiblərə qarşı daha aqressiv olublar. Bununla belə, daha passiv rəqiblərlə qarşılaşan qarışqaların aqressivlik səviyyəsi daha aşağı idi.
Tədqiqatçılar, qarışqaların birləşmə yolu ilə öyrənmə qabiliyyətinə malik olduqlarını və düşmənlərini qoxularından tanıyıb yaddaşlarında saxlaya bildiklərini qeyd edirlər. Bu tapıntılar qarışqaların instinktiv davranışları ilə yanaşı təcrübələrindən də öyrənə biləcəyinə dair güclü sübutlar verir.
Tədqiqatın həmmüəllifi Volker Nehrinq deyib: "Böcəklərin çox vaxt özlərini əvvəlcədən proqramlaşdırılmış robotlar kimi apardıqları düşünülür. Amma araşdırmalarımız göstərir ki, qarışqalar təcrübədən öyrənə və hətta kin saxlaya bilirlər".
Qarışqaların öyrənmə və xatırlama qabiliyyəti, sıx sosial əlaqələri və mütəşəkkil həyatları ilə tanınan bu canlıların düşmənlərinə qarşı daha strateji müdafiə inkişaf etdirmələrinə imkan verir. Tədqiqatçılar deyirlər ki, bu tapıntılar böcəklərin davranışının mürəkkəbliyi haqqında mühüm bilgi verir.
