“Dönərlər qısa müddət ərzində istehlak olunmalıdır, yoxsa...” – Ölüm saçır !

“Bəzi hallarda dönərlər qalır və satılmır”

“Bu hal isə nəinki xərçəng xəstəliyinin yaranmasına, ümumiyyətlə bütün xəstəliklərin yaranmasına səbəb ola bilər”



Türkiyə mətbuatında dönərin sağlamlığa təsiri ilə bağlı maraqlı faktlar yer alıb. “Gida Mühendisleri Odası”nın açıqlamasına görə, uzun müddət bişən dönər kanserogen (xərçəng yaradan) risk daşıyır. Xüsusilə toyuq dönərində uzun zaman bişdikdən sonra salmonella bakteriyası yaranır ki, bu da insanın ölümünə səbəb ola bilər:

“Şişə taxılan dönər 24 saat ərzində istehlak edilməlidir. Ən qorxulusu satılmamış dönər ətinə yeni ətin əlavə olunmasıdır. Bu, zəhərlənməyə gətirib çıxarır. Dönərin tez hazır olması üçün qısa müddətdə bişməsi də zəhərlənmə yaradır”.



Qida Təhlükəsizliyi üzrə ekspert Elsevər Fərzəliyev “Sherg.az”a açıqlamasında bildirib ki, hansısa məhsulun uzun müddət emalı əksində salmonella bakteriyasını məhv edir. Çünki yüksək temperaturun bütün mikrooqranizmlərə təsiri var. 
Ekspertin sözlərinə görə, mikrooqranizmlərin həyat fəaliyyəti 18-20 dərəcə temperaturda ən optimal olur:

“30 dərəcə temperaturda mikroorqanizmlərin 20 faizi, 60 dərəcədə isə 80-90 faizi məhv olur. Ona görə də qeyd olunan məlumatda bir az qeyri-müəyyənlik var. 
Məncə, uzun müddət istilik emalına məruz qalan məhsulun xərçəng xəstəliyinin yaranmasına səbəb olması ilə bağlı məlumatda qanunauyğunluq, sübut oluna biləcək fakt yoxdur. Çünki bu məsələ bir az tibbi yönə gedir. Xəstəlik törədici bakteriyaların istilik təsirindən məhv olması birmənalıdır. Amma bir həqiqət var ki, dönərlər qısa müddət ərzində istehlak olunmalıdır. Bəzi hallarda dönərlər qalır və satılmır. Bu hal isə nəinki xərçəng xəstəliyinin yaranmasına, ümumiyyətlə bütün xəstəliklərin yaranmasına səbəb ola bilər”.

E.Fərzəliyev bildirib ki, qida məhsullarının saxlanması üçün xüsusi rejimi var:

“Həm isti, həm də soyuq rejiminə düzgün riayət edilməlidir. Hansısa məhsul gah isti, gah soyuq rejimdə saxlanılırsa bu, daha ağır nəticələr verə bilər. 
Mikroorqanizmlər istinin təsirindən inkişaf edir və daha da çoxalırlar. Əlverişli mühitdə 10-20 dəqiqə intervalında mikroorqanizm həndəsi silsilə yolu ilə çoxalmaq qabiliyyətinə malikdir. Məhsul istidə qalırsa, sonra soyuqda saxlanıb yenidən istiləndirilirsə, bu zaman mikroorqanizmlərin miqdarı çoxalır. Bu zaman əlverişli mühitə düşəndə onlar insan orqanizminə mənfi təsir göstərirlər”.