Psixoloq “ip ucu” verdi: “İntihara meyilli olanlar susaraq nələrsə deyirlər sadəcə...”

“...Biz dərk etmirik. Bizim toplumda dinləmək problemi var”

“İnsanları eşitməyi, başa düşməyi  bacarmırıq. O şəxsləri anlasaq,  bütün problemlər həllini tapar”

Şəki rayonunda 8 dekabr tarixində 23 yaşlı qadın özünü asaraq öldürüb.

Hadisə Bolludərə kəndində qeydə alınıb. Belə ki, 1997-ci il təvəllüdlü Sevinc Etibar qızı Hüseynovanın meyiti yaxınları tərəfindən yaşadığı evin həyətyanı sahəsində asılmış vəziyyətdə aşkar edilib.

Bu, eşitdiyimiz ilk intihar xəbəri deyil. Görünür, son da olmayacaq. İstər məişət problemləri, istərsə də müəyyən çətinliklərdən dolayı çıxılmaz vəziyyətdə qalan şəxslər qurtuluş yolunu ölüm də görür. Öz istəkləri ilə yaşamlarına son verirlər. Həmin an onların hansı hissləri keçirdiyini, nələr yaşadığını təxmin etmək belə çətindir. Axı candan şirin nemət varmı? Ona necə qıymaq olar? Yəqin ki, qınamaq da düzgün deyil. Həmin insanları son həddə, ölüm yoluna çatdıran müəyyən səbəblər var.

Bu səbəbləri “Sherg.az”a sadalayan psixoloq Fərqanə Mehmanqızı deyib ki, fərdin özünə qəsd etməsinə səbəb psixoloji travmaların üst-üstə yığılmasıdır:

“Ən sonuncu qığılcım həmin problemləri alışdırır. Beyin fırtınası baş verir, insan intihara meyillənir. Hər zaman intiharlar haqqında müsahibə verəndə xüsusilə valideynlərin oxumasını istəyirəm.

Çünki hər ata-ana uşaq yetişdirərkən sözlərinə, ifadələrinə diqqət etməlidir. Övladlarıyla yaxud da özləri bir-birləri ilə söhbət edərkən  ehtiyatlı olmalıdırlar.

Məsələn biz uşaq olanda böyüklərimiz müəyyən ifadələr işlədirdi: “Allah səni öldürsün. Ölsəydin canımız qurtarardı”. Hansısa ölüm hadisəsi baş verəndə deyirdilər ki, öldü, canı qurtardı. Belə sözlər uşağın şüuraltında qalır. Onlar ölümün can qurtaran olduğunu düşünürlər. Sonra  uşaqlıq travmaları, müəyyən problemlərin təsiri ola bilər. Böydükdə şüur altında həkk olunmuş ifadə üzə çıxır. Bunlar beyinin insanla oynadığı oyunlardır”.     

Psixoloq həmçinin qeyd edib ki, hər hansı bir təzyiq insanı intihara aparır:  

“Bəzi mütəxəssislər insanın özünü öldürməsinə səbəbin maddi problemlər olduğunu düşünürlər. Lakin dünyadakı intihar hallarına nəzər salsaq görərik ki, tanınmış sənətçilər, maddi cəhətdən problemi olmayan şəxslər də özlərinə qəsd ediblər. Deməli, intihar psixoloji durumla bağlıdır. İnsan mənfi hadisələr yaşadıqca onun fəsadları yığılır, intihar müəyyən problemlərin nəticəsidir.

Onu da deyim ki, yaxınlarımıza diqqət etməliyik. Hər insan özünü öldürməzdən əvvəl ətrafa bunu hiss elətdirir. Ona görə diqqətli olmaq lazımdır. Vaxtında onları anlayıb, hadisənin qarşısını almaq vacibdir.

Hər intihara cəhd edən şəxs, bu halı təkrarlaya bilər. Onları dinləməliyik. Bizim toplumda dinləmək problemi var. İnsanları eşitməyi, başa düşməyi  bacarmırıq. Əgər o şəxsləri anlasaq,  bütün problemlər həllini tapar. İntihara meyilli olanlar susaraq nələrsə deyirlər. Sadəcə biz dərk etmirik”.