Bu il
yanvarın 1-də Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) valyuta ehtiyatları 10 milyard
959,5 milyon ABŞ dolları təşkil edib.
Bu, ötən
il dekabrın 1-i ilə müqayisədə 0,1 faiz azdır.
AMB-nin
valyuta ehtiyatları son 1 ildə isə 5,6 faiz azalıb.
Azərbaycanda
makroiqtisadi tarazlığın öz yerində olduğunu vurğulayan iqtisadçı-ekspert Fuad
İbrahimli deyib ki, Mərkəzi Bankın apardığı siyasət elastik və sağlamdır. Yəni
bununla bağlı hər hansı bir təhlükəli fon yoxdur ki, azalmanı neqativ tərəfə
istiqamətləndirək: "Xarici valyutada dövlət xərclərinin icrasına dəstək məqsədilə
valyuta ehtiyatlarından xüsusi satışlar həyata keçirilib. İşğaldan azad edilən
rayonlarda kifayət qədər iri layihələr həyata keçirilir. Bununla əlaqədar
kapital qoyuluşu mütləq şəkildə lazımdır. Ortada idxal amili var. Müasir
innovativ layihələrin həyata keçirilməsində mütləq şəkildə idxala ehtiyac var.
Bu nöqteyi-nəzərdən hesab edirəm ki, hər şey nəzarət altındadır. Maliyyə
tarazlığı pozulmayıb. Hər hansısa təhlükəli fon, sual yaranarsa və manatın məzənnəsinə
təzyiq olarsa, o zaman müdaxilə olacaq. Bununla bağlı hansısa təhlükə yoxdur və
bu baxımdan narahatlığa əsas yoxdur”.
Digər
iqtisadçı-ekspert Xalid Kərimli də hesab edir ki, azalmanın səbəbi Mərkəzi
Bankın valyuta bazarına intervensiya etməsidir. Onun sözlərinə görə, dövlət
alışları, COP 29-dakı xərcləmələr, Qarabağ və Şərqi Zəngəzura qoyulan
investisiyalarla əlaqədar ilin ikinci yarısında dövlətin ödəmələri artıb: “Ötən
ilin yay aylarında büdcənin xərc hissəsində də 3 milyard artım edildi. Bütün bu
ödəmələr də valyuta tələbatı formalaşdırdığı üçün Mərkəzi Bank son iki il ərzində
aldığı valyutanı bazara çıxarıb satmalı oldu.
Bundan
sonra proseslər necə olacaq? Mərkəzi Bank ehtiyatlarını azaltmaq istiqamətində
intervensiya edəcək, ya yox? Bu, biz iqtisadçılar tərəfindən də maraq doğuran
bir sualdır. Ona görə də ötən ilin sonunda Mərkəzi Bank rəhbərliyinin
iqtisadçılarla görüşü zamanı da bu sualı onlara ünvanlayaraq geniş müzakirə elədik.
Görüşdə AMB rəhbərliyi belə bir planlarının olmadığını qeyd etdilər. Belə başa
düşdüm ki, Mərkəzi Bank növbəti aylarda da valyuta bazarına əlavə dollar
çıxartmayacaq”.
İqtisadçının
sözlərinə görə, psixoloji dalğa valyuta bazarına təsir etməsə, 2025-ci ildə
manatı ciddi bir təhlükə gözləmir: “Bəzən insanlar devalvasiya ehtimalından çəkinib
son manatlarını da verib dollar alırlar.
Bu da istər-istəməz valyuta bazarına təsir edir”.
