Göz yorğunluğu, yəni tibbi adı astenopiya olan bu xəstəlik gözlərin intensiv və uzun müddət istifadə nəticəsində yorğun düşməsindən yaranır. Göz yorğunluğu gözlərinizdə yaranan ağrı və ya qaşınmalara görə narahatedici ola bilər, ancaq ümumiyyətlə, dincəlməklə keçir. Əksərən ciddi problem olmasa da adətən başqa bir problemin əlaməti olaraq da ortaya çıxa bilir.
Göz yorğunluğunun əlamətləri nələrdir?
Göz yorğunluğunu özünüz asanlıqla müəyyən edə bilərsiniz. Aşağıdakı əlamətlərdən bir və ya bir neçəsini müşahidə edirsinizsə həkiminizə müraciət etməyinizi tövsiyə edirik.
• Göz ağrısı
• Göz ətrafında ağrı əmələ gəlməsi
• Yorğunluq
• Bulanıq görmə
• Cüt görmə
• Göz sulanması
• Göz quruması
• Boyun ağrısı
• İşığa qarşı həddindən artıq həssaslıq artımı
• Yanma hissi
Bunlar əl işi ilə məşğul olan, çox oxuyan və kompüter başında uzun müddət oturan insanlarda daha tez-tez görünür. Əgər kağıza və ya kompüter ekranına baxarkən görüntülər arası ardıcıl görüntüləri də müşahidə edirsinizsə göz yorğunluğunun tam olaraq müəyyən edildiyini deyə bilərik.
Göz yorğunluğuna səbəb olan amillər hansılardır?
Uyğun olmayan iş şəraitlərində davamlı sabit bir yerdə dayanmış halda çalışırsınızsa, göz yorğunluğu ilə qarşılaşacağını deyə bilərik.
Göz əzələlərinin uzun müddət cəmlənmiş halda qalması
Göz əzələlərinin gərginləşməsi səbəbindən biri də kitab və ya kompüter ekranı kimi bir obyektə uzun bir müddət yönəltmiş kimi baxmağınızın nəticəsidir. Əzələlərin daim gərgin vəziyyətdə qalması gərgin olmanıza səbəb olur. Bu eynilə gimnastika etdikdən sonra istifadə edilən əzələlərin birdən yorulmasına bənzəyir.
Zəif işıq
Göz əzələləri qaranlıq işıq altında işləyənlər və kitab oxumağa çalışanlarda yorulmalar göstərir. Bu səbəblə iş mühitinizin kifayət aydınlıq bir şərait olmalıdır.
Görmə problemləri
Eynək istifadə edirsinizsə görmə gücünün zəifləməsinə bağlı olaraq da göz yorğunluğu yaşamanız mümkündür.
CRT monitorları
70 HZ-dan daha az sürətlə obrazları daim titrəyişli halda göstərən monitorlar da göz yorğunluğuna səbəb olur.
Gözə birbaşa işıq vurması
Gözə birbaşa işıq vurması gözlərin mərkəz nöqtəsini çətinləşdirdiyi üçün göz əzələlərinin yorularaq göz yorğunluğu çıxmasına səbəb olur.
Kontrast
Olduğunuz mühit ilə olduğunuz obyekt arasında kontrast dəyişikliyi varsa, yəni işıqlı bir şəraitdə qaranlıq bir obyektə baxır, ya da tam əksini həyata keçirirsinizsə göz yorğunluğunun reallaşacağı mümkündür.
Göz yorğunluğunun müalicəsi necədir?
Orta dərəcədə qısa müddətli məruz qaldığınız işıq pozğunluğu səbəbiylə meydana gələn göz yorğunluğunu tək gözünüzü yumub istirahət etdirərək keçirməniz mümkündür. Bundan başqa, həyat davranışınızda xırda dəyişikliklər edərək göz yorğunluğunu aradan qaldırmaq mümkündür.
Bunlardan bəziləri:
• Kitab oxuyursunuzsa kitab və gözünüz arasındakı məsafə 1 qol qədər məsafədə olmalıdır.
• Ekrana daim baxmağınız boyun ağrılarının da hərəkətvericisidir. Bu səbəblə monitor tam qarşınızda olmalıdır.
• Əgər davamlı sabit bir nöqtəyə baxaraq iş görürsünüzsə bəzən gözlərinizi otaqda yerləşən ən uzaq nöqtəyə möhkəmləndirərək göz sinirlərinizi istirahət etdirin.
• Bundan başqa, göz damcıları istifadə edərək də gözlərinizi nəmlənərək göz yorğunluğunu aradan qaldırmanız mümkündür.
• Əlavə olaraq, bəzi bitki tərkibli dərmanları həkim tövsiyəsi ilə istifadə edərək göz yorğunluğunu sağalda bilərsiniz.
Aysel Aslan
