BMT Baş Assambleyasının 3-cü Komitəsində Azərbaycan tərəfindən irəli sürülmüş “İtkin düşmüş şəxslər” adlı qətnamə konsensusla qəbul edilib.
Azərbaycanın BMT yanında Daimi Nümayəndəliyi tərəfindən irəli sürülmüş qətnamə layihəsi üzrə bir ay ərzində üzv dövlətlərlə aparılmış intensiv danışıqlar nəticəsində layihənin mətni razılaşdırılıb.
Qətnaməyə 56 ölkə həmmüəllif qismində qoşulub. Qətnamə mətninin Komitədə təqdimatı zamanı Azərbaycanın BMT yanında Daimi Nümayəndəliyinin birinci katibi Nərmin Ahəngari çıxışında “İtkin düşmüş şəxslər” adlı qətnamənin ilk dəfə 2002-ci ildə BMT Baş Assambleyasının 57-ci sessiyasında Azərbaycanın təşəbbüsü ilə qəbul edildiyini və qətnamənin hər iki ildən bir irəli sürüldüyünü xatırladıb.
Ahəngari qətnamənin əsas məqsədinin silahlı münaqişələrin humanitar faciələrindən biri olan itkin düşmə hallarının qabaqlanması və itkin düşmüş şəxslərin taleyinin müəyyənləşdirilməsi üçün beynəlxalq humanitar hüquq və beynəlxalq insan hüquqları öhdəliklərinə hörmət və riayətin vacibliyinə diqqətin cəlb edilməsi olduğunu vurğulayıb.
Diplomat mətndə əks olunmuş yeni bəndlər barədə üzv dövlətlərin nümayəndələrinə ətraflı məlumat verib. Ahəngari qeyd edib ki, bu ilki qətnamənin mətnində minaların mövcudluğunun itkin düşmüş şəxslərin qalıqlarının aşkarlanması üzrə əməliyyatlara yaratdığı maneələr də öz əksini tapıb. O qeyd edib ki, mətndə əlaqədar dövlətlərin insan qalıqlarının təhlükəsiz axtarışı üçün əməkdaşlıq etmək çağırışları öz əksini tapıb.
Qətnamədə eyni zamanda BMT Baş katibindən Baş Assambleyanın 81-ci sessiyasına (2026-cı il) və BMT-nin İnsan Hüquqları Şurasının müvafiq sessiyasına onun icrasına dair müfəssəl hesabat təqdim edilməsi xahiş olunub.
Məsələ ilə bağlı danışan hüquq müdafiəçisi Novella Cəfəroğlu “Sherg.az”a açıqlamasında deyib ki, bu qətnaməni biz irəli sürdük:
"Həmin qətnaməyə 56 ölkə qoşulubsa, bu addımı alqışalayiq hesab etmək olar. Deməli, dünyada tək biz yox, bir çox ölkələr itkin düşmüş şəxslərin taleyini araşdırmaqda maraqlıdırlar. Bu bizim üçün daha vacibdir. Çünki Qarabağ müharibəsində itkin düşmüş dinc ahalinin harada olduğu hələ də bəlli deyil. Bununla bağlı heç bir məlumat verilmir. Dünya hər bir dövlət üçün bir qanunun olmasını, insanlara qarşı münasibətin dəyişilməsini, itkin düşənlərin geri qaytarılmasını tələb edir. Azərbaycan bu istiqamətdə çox yaxşı məsələ qaldırıb. Bundan sonra bu barədə bütün ölkələr məsuliyyət daşıyacaqlar".
