Mütəxəssislərdən xəbərdarlıq: Yayda temperatur rekordları qırılacaq

 Mart ayında soyuqla qarşılaşsaq, bu, meyvə istehsalının azalmasına səbəb olacaq

Okeanlarda dəniz temperaturu yüksəlməyə davam edir.

Sherg.az türk mediasına istinadən xəbər verir ki, Bakırçay Universiteti Coğrafiya şöbəsinin müdiri Prof. Dr. Şermin Tağıl artan iqlim dəyişikliyinin təsirlərinin gündəlik həyatda daha çox hiss olunmağa başladığını bildirib.

Dəniz suyunun istiliyinin yay aylarından bəri orta səviyyədən aşağı düşmədiyini bildirən Tağıl deyib:


"Bu il dəniz suyunun temperaturu avqust ayında 21,1 dərəcə Selsi ilə uzunmüddətli rekord qırıb. Yaydan bəri dəniz səthinin suyu soyumadan həmişə orta səviyyədən yuxarı qalıb. Keçən ilin yanvarında bütün okeanlar 21,1 dərəcə Selsi ilə avqust rekorduna bərabər olub. Fevral ayında dəniz səthinin suyunun temperaturu həmişə orta səviyyədən yüksək olub, 21,1 dərəcə Selsi.Yerüstü temperaturun yüksək olduğunu görürük. Belə davam edərsə, iyul və avqust aylarında daha da yüksək dəniz suyunun temperaturu ilə qarşılaşacağıq. Keçən il El Nino ili, səthin temperaturunun artması ilə nəticələndi. El Nino yanvar ayında kəsildi, indi La Ninaya doğru keçid var ancaq biz hələ də okean sularının niyə orta səviyyədən yüksək olduğunu dəqiq deyə bilmərik."

"1 DƏRƏCƏ ARTMA HƏTTA BÖYÜK RİSKDİR"

Paris İqlim Müqaviləsi ilə qlobal orta səth istiliyində artımı 2 dərəcə ilə məhdudlaşdırmaq və mümkünsə 1,5 dərəcə altında saxlamaq məqsədi daşıdığını xatırladan Şermin Tağıl, 1 dərəcə belə temperaturun böyük risklərə səbəb ola biləcəyini qeyd edib.

Dəniz səthinin temperaturunun limit həddinə çatmaq üzrə olduğunu vurğulayan Tağıl, “Belə davam edərsə, həm dəniz səthinin istiliyinin, həm də yaz aylarında quru temperaturunun Paris razılaşmasında nəzərdə tutulan 1,5 dərəcə Selsi temperatur dəyərini keçəcəyi ehtimalı var. Söhbət rekordlardan gedir, lakin təbii ki, uzunmüddətli proqnozlarda səhvlər ola bilər. Bu, mümkündür. Mövcud vəziyyət və qış boyu müşahidə etdiyimiz okean temperaturu bizə göstərir ki, 2024-cü ilin yayında biz bu sahədə rekordlarla qarşılaşa bilərik" - qiymətləndirməsini edib.

Bu cür yüksək dəniz səthi temperaturlarının quru səthlərinə də təsir etdiyini, eyni zamanda dərin okean və dəniz sularının istiləşməsinə səbəb olduğunu izah edən Tağıl, okeanlarda temperaturun artmasının dəniz ekosistemləri üzərində mənfi təsirlərə səbəb olduğunu bildirib.

Türkiyədə qış mövsümündə temperaturun orta səviyyədən yüksək olduğunu xatırladan Tağıl, 2020-ci ilə qədər 2,9 dərəcə olan yanvar ayında orta temperaturun 2024-cü ildə 5 dərəcəyə yüksəldiyini bildirib.

Temperaturun artmasının bitkilərə çox ciddi təsir etdiyini bildirən Tağıl:

"Bitkilərin soyuma dediyimiz bir dövrü var. Yəni müəyyən bir yuxusuzluq dövrü keçirməlidirlər, amma təəssüf ki, bu il orta səviyyədən yüksək temperaturun yaşanması bitkilər üçün bu soyutma dövrünü kəsdi. Meyvə ağaclarının çiçək açdığını görürük. Mart ayında soyuqla qarşılaşsaq, bu, meyvə istehsalının azalmasına səbəb ola bilər".

Türkiyədə 2 ildir “qar quraqlığı” olduğunu xatırladan Tağıl bu vəziyyətin bəndlərdəki suyun səviyyəsinin azalmasına səbəb olacağını sözlərinə əlavə edib.