Beton dayaqlar: Varlığı da problem, yoxluğu da!

 İstanbulda artan avtomobil sıxlığı şəhər nəqliyyatında parkinq problemlərini də özü ilə gətirib.

Sherg.az xəbər verir ki, İnsanlar gündəlik gediş-gəliş və fəaliyyətlərini təmin etmək üçün uzun və qısa müddətə nəqliyyat vasitələrini yaşayış yerlərinin yaxınlığında saxlayırlar.

Bir çox bələdiyyələr küçə, prospekt və yolların tıxanmasının qarşısını almaq üçün beton baryerlərdən istifadə etməyə başlayıb.

Bu baryerlər parkinq probleminin qarşısını almaqla yanaşı, bəzi neqativləri də özü ilə gətirib.

Piyadaların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün səkilərə qoyulan beton dayaqlar bəzi hallarda xəsarət və ya ölümlə nəticələnə biləcək ciddi problemlər yaradır.

Beynəlxalq Yol və Sürücülük Təhlükəsizliyi Mütəxəssisi Mert İntepe izah edir ki, beton dayaqların yerləşdirilməsi şəhərdə nəqliyyat, səki və piyada yolu arxitekturası problemini göstərir.

Bələdiyyələrin parkinq problemini həll etmək üçün səkilərə beton dayaqlar düzəltdiyini bildirən İntəpə deyir: “Əvvəllər plastik dirəklər var idi, onların üstünə maşınlar çıxırdı. Zaman keçdikcə plastiklər xarab oldu və qırıldı. Daha qısa, göbələk formaları var idi. Göbələk pontonları maşınların üstündən keçdi və indi daha yüksək dəmir-beton konstruksiya tikildi. Bu yüksək konkret səviyyənin səbəbi bizim nəqliyyatda sivilizasiya səviyyəmizin aşağı olmasıdır”.

Küçələrdə çox maraqlı qəzaların baş verə biləcəyini bildirən İntepe deyib:

“Sürücü yuxulu və ya sərxoş ola bildiyi üçün səkidə gedən adamı avtomobillə vurur, səkiyə minir və piyadanı əzir. Bu maneə onun qarşısını ala bilər. Bu, nəinki parkın qarşısını alır, həm də belə təhlükəsizliyi təmin edir. Digər tərəfdən, qəza zamanı piyadaların daha təhlükəsiz yeriməsini təmin edirsiniz. Ancaq özünüz-piyada hər hansı qəza ilə yıxılsa, ölümcül nəticələrə səbəb ola bilər. Biz yol memarlığında mədəniyyəti yeniləməliyik. Trafikdə marşrut strukturlarımızı dəyişdirərkən piyada yolları ilə velosiped yollarını fərqləndirməliyik”.

İntepe, beton dayaqları sökməkdənsə, piyadaların və sürücülərin bu vəziyyətlə bağlı məlumatlandırılmasının vacibliyini bildirdi.

Xaricdə belə nümunələrin görülmədiyini vurğulayan İntəpə, “Dünyada kiməsə bunu soruşanda “səki” və ya “piyada keçidi” deyirlər və bunun niyə baş verdiyini soruşurlar. Bunu ölkəmizin mədəni strukturunda bir aksiya kimi gördülər və bələdiyyə bunu edir. Olması da problem, olmamaması da” deyə bildirir.

Vətəndaşlardan Burhan Güzelcik, bu dayaqlar olmadan avtomobillərin səkidə park edildiyini bildirərək deyir: “O zaman ikitərəfli maarifləndirmə lazımdır. Dövlətimiz öz qaydalarını işlək hala gətirməli, vətəndaşlarını yaxşı maarifləndirməlidir. Almaniyada və ya Hollandiyada belə daşları görə bilməzsiniz, bunu təhqir hesab edərlər”.

Yol kənarında dayanacaq xətlərinin kifayət qədər çox olduğunu qeyd edən Güzelcik, “Burada dostumla danışarkən bir addım geri çəkildim, özümü çox sərt daşa vurdum. Yaşlı insanlar və diqqəti dağılmış insanlar gəzinti zamanı onların üzərinə yıxılaraq yaralana bilərlər. Bunlara ehtiyac yoxdur" deyə qeyd edir.


Dayaqların yalnız parkinqin qarşısını aldığını, lakin piyadalar üçün təhlükəli olduğunu müdafiə edən Murat Kəskin: “Beton baryerlər yerinə plastik maneələr olsa, insan sağlamlığı üçün daha yaxşı olardı. Ən kiçik yıxılma adamın başını yarıb qolunu sındıra bilər. Daha sağlam şeylər etmək olar. Beton maneələr olmayanda avtomobillər səkiyə çıxır. Bunu belə etmək gözəldir, amma konkret yerinə daha sağlam bir şey etmək olardı." deyir.

Kuryer işləyən Maşallah Alış beton dayaqlara  görə 20-dən çox qəza keçirdiyini və bəzən betonları  görə bilmədiklərini bildirib və əlavə edib:

“Bir dəfə dayanmağıma avtobusun vurması bir oldu. əgər belə bir maneə olsaydı, dəbilqəmi çıxartdığım üçün başımı vurardım. Bura başımı vurmağım  ölüm və ya yaralanma riski deməkdir. Bunların yerinə plastik maneələr ola bilər, öldürücü olmayan plastiklərdən istifadə etmək olar. Bəzən sürüşüb yıxılırıq. Motonu saxlayıram, amma dayqları görmürəm”.