«Əlilliyin verilməsindəki çətinliklər daha tez həllini tapacaq»

Vətən müharibəsində yaralanmış hərbçilərin əlilliyinin qiymətləndirilməsi, reabilitasiya xidmətləri və vasitələri ilə təminatı, əlillik sahəsində tətbiq olunacaq yeni meyarlara dair mətbuat konfransı keçirilib. Dövlət Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Agentliyinin sədri Anar Bayramov qeyd edilən istiqamətlərdə görülmüş işlərdən danışıb.

Sədr bildirib ki ,artıq 3 min qaziyə əlillik və sosial ödənişlər təyin olunub.Ümumilikdə son 3 ildə 160 mindən çox əlillik təyinatı verilib. 2021-ci il və cari il ərzində 91 min şəxsə əlillik təyin edilib. Təkcə bu ilin 5 ayında əvvəlki illərin müvafiq dövrləri ilə müqayisədə 2-3 dəfə çox - 30 min şəxsə əlillik təyin edilib.

A.Bayramovun sözlərinə görə qazilərin keyfiyyətli reabilitasiya xidmətləri ilə təminatında nazirliyin son illərdə müasir tələblərə uyğun qurularaq təchiz olunmuş 12 reabilitasiya müəssisəsi bu sahədə mühüm potensial rolunu oynayır:

«Mərkəzlərdə postmüharibə dövründə 2500 qaziyə səmərəli reabilitasiya və sosial-psixoloji xidmətlər göstərilib.44 günlük Vətən müharibəsində yaralanaraq əzalarını itirmiş 200 qazinin, ümumilikdə 300 müharibə əlilinin yüksək texnologiyalı son nəsil protezlərlə təminatı proqramı uğurla icra olunub.

Postmüharibə dövründə 1400-dən çox müharibə əlili 19,3 mindən çox reabilitasiya vasitəsi ilə təmin olunub.

Konfransda  diqqət çəkən məsələlərdən biri də , 2022-ci il iyulun 1-dən ölkəmizdə əlillik sahəsində tətbiq olunacaq yeni meyarlar olub. Qeyd edilib ki, yeni meyarlara əsasən, əlillik artıq 3 dərəcə üzrə məhdud çərçivədə deyil, orqanizmin funksiyalarının itirilməsi faizinin müəyyən edilməsi əsasında, daha əhatəli şəkildə qiymətləndiriləcək. Bu zaman şəxsin özünəqulluq, sərbəst hərəkətetmə, istiqamət seçmə, ünsiyyət, davranışına nəzarət etmə, öyrənmə və əmək fəaliyyəti üzrədi insanın həyat fəaliyyətinin 7 əsas kateqoriyasının məhdudlaşma dərəcəsi əsas götürüləcək. Bu yeni qaydaların qazilərin və əlillərin yararına olub- olmaması sosial medianın marağ dairəsinə səbəb olub.

Bu qaydalarda kı, əsas məqsədin əlilliyin verilməsi sistemini  beynəlxalq praktikaya uyğunlaşdırmaq olduğunu deyən Millət vəkili Vüqar Bayramov "Sherg.az"a bildirib ki, bu islahatlar həssas qrupu təmsil edən vədəndaşlarımızın əlilliklə daha tez təmin olunmasına şərait yaradacaq:

"İnkişaf etmiş ölkələrdə, eləcə də Ümümdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyyələrində əlillik dərəcəsinin əmək fəaliyyətinin itirilməsinə uyğun olaraq verilməsi təklif edilir. 

Burada orqanizmində baş vermiş dəyişikliklər və əlilliyə səbəb olan amillər nəticəsində qiymətləndirmənin aparılması nəzərdə tutulur. Bu sahədə müşahidə edilən hazırkı çətinliklər daha tez həllini tapacaq. 

Biz eyni zamanda əlilliyin verilməsi ilə bağlı struktur islahatların genişləndirilməsini təklif edirik. Sözügedən islahatların aparılması prioritetdir.