İnsan orqanizmi üçün böyük əhəmiyyəti olan dəmir bədənimizə oksigeni daşıyan ən əhəmiyyətli metallardan biridir. Dünyada dəmir çatışmazlığının çox yayıldığını bildirən türk Prof. Dr. Canan Karatay bəzi vərdişlərin bu əskikliyə səbəb olduğunu bildirir. Bundan başqa, Karatay əskikliyin qarşısını almaq üçün tövsiyələr də verir.
Orqanizm üçün lazım olan vitamin və mineralları təmin etmək üçün müxtəlif qidalardan faydalanırıq. Canan Karatay bəzi qidaların kifayət qədər faydalı olduğunu bildirir. O, həmçinin vərdiş halına gətirdiyimiz, lakin dəmir çatışmazlığına səbəb olan bəzi hallardan da bəhs edir.
Dəmir çatışmazlığının şiddətli yorğunluğa səbəb olduğunu izah edən Karatay, bu vəziyyətin xüsusilə yeniyetmə qızlar və yaşlılar arasında tez-tez rast gəlindiyini bildirir. Qan itkisi və ya qəbizlik səbəbiylə dəmir çatışmazlığı yaşaya bilərsiniz.
Dəmir çatışmazlığı problemi insanlarda yuxusuzluq, yorğunluq, narahatlıq və depressiya kimi mənfi ehtimalları tətikləyə bilər. Buna görə də, dəmir çatışmazlığı əlamətləri həyatınıza böyük mənada mənfi təsir göstərir.
Dəmirin yaxşı sorulması üçün bağırsaqların da yaxşı işləməsi lazım olduğunu bildirən Karatay, istehlak edilən qidalarda dəmirin sorulmasına mane olan ən əhəmiyyətli faktoru açıqlayır. Çörək, un, yulaf ezmesi və digər qidalarda olan qlüten xroniki anemiya və dəmir çatışmazlığının əsas səbəblərindən biridir.
Karatay bildirib ki, dəmir çatışmazlığının ən mühüm səbəblərindən biri ətin lazımi səviyyədə istehlak edilməməsidir.
İnsan biologiyasının ən çox meylli olduğu dəmir qaynağının qırmızı ət olduğunu ifadə edən Karatay, ət istehlakından sonra bəzi vərdişlərin dəmir qəbulunu maneə törətdiyini də ifadə edib. Ətli yeməklərdən dərhal sonra çay içmək dəmir çatışmazlığına səbəb olur. Dəmirin bədənə keçməsi üçün yeməkdən dərhal sonra çay içməyin.
Canan Karatay bildirir ki, dəmir çatışmazlığı olan insanlar təbii qırmızı ət və qaraciyər istehlak etməlidirlər. Bundan əlavə, sağlam bir pəhriz bağırsaqları lazımi şəkildə işlətməklə dəmirin udulmasına kömək edəcək. Karatay, C vitamini əlavələrinin qəbulunun da son dərəcə faydalı olduğunu vurğulayıb.
