“Dünyada tək olmadığımı, dəli olmadığımı anladım”
Müraciət etdiyi həkimlərin heç biri indiyədək ona saç yolmağın xəstəlik olduğunu deməyib
Röya Aygen Boğaziçi Universitetinin Türk dili və ədəbiyyatı fakültəsinin tələbəsidir. Şeir və məqalə yazmağı çox sevən Röya ailəsi ilə birlikdə yaşayır. İki pişiyi də var. Röyanın xoşbəxt uşaq dövrü olub. Amma 13 yaşında həyatı tamamilə dəyişib.
“Sherg.az” “Millyet.com.tr”yə istinadən bildirir ki, Röya 10 ildir saçlarını qoparır, kökünü yeyir. Bu səbəbdən müntəzəm terapiya qəbul edir, səhər və axşam 10 antidepresan və epilepsiya dərmanı qəbul edir. "Terapiya sayəsində seçim etməyi dayandırdığım uzun dövrlər olur, amma son dərəcə stresli vaxtların öhdəsindən gəlməkdə hələ də çətinlik çəkirəm" deyən Röya, "müalicə prosesimdən sıxıldığım bir dövrdə birdən davam etməyi düşündüm. Mən tək deyiləm. Müalicə proseslərini və çətinliklərini sosial şəbəkədə paylaşan xarici trikotillomaniyalı xəstələr var. Mən də düşünürdüm ki, Türkiyədə insanlarla ünsiyyət qura bilərəm və bu, mənim üçün yaxşı olar. Mən trikotillomaniya (saç yolma pozğunluğu) olan bir çox insanla tanış oldum, çoxlu mesajlar alıram. Biz hətta Telegram qrupu yaratdıq, amma indi o qədər məşğulam ki, mesajlarla ayaqlaşa bilmirəm”, söyləyib. Müraciət etdiyi həkimlərin heç biri indiyədək ona saç yolmağın xəstəlik olduğunu deməyib. Sadəcə deyiblər ki, əli öyrəşib, saçını yolmaq dırnaqları dişləmək kimidir.
"Mən də dırnaqlarımı dişləyirdim və bunu atamdan öyrəndiyim üçün dişləməyə başladım. 9-cu sinifdə oxuyanda internetdə sehrli bir suala rast gəldim ki, səndə trixotillomaniya varmı? Saçını çəkirsən?. Belə bir başlıq çıxdı və şok oldum. Dünyada tək olmadığımı, dəli olmadığımı anladım. Anama qaçıb bunu dediyimi xatırlayıram" deyən o, həyatını belə çatdırıb: “Saçlarımdakı boşluqları gizlətmək üçün müxtəlif formalar alırdım. Yayda hovuzda belə bandana, qışda evdə və ya yatarkən papaq geyinirdim. Rəngarəng papaqlar və uyğun dodaq boyası geyinmişdim, ona görə də onlar mənim tərzim olduğunu düşünməyə başladılar. Dostlarıma hər dəfə məndən saçlarımın töküldüyünü soruşduqda, bunun kişi tipi saç tökülməsi və ya başqa bir şey olduğunu söyləyərək yalan danışırdım. Mən tez-tez sosial vəziyyətlərə çıxmaqdan utanırdım. Mən daha vecimə deyiləm. İstədiyim kimi çıxıb dostlarıma həqiqəti deyirəm. Yarı tökülmüş saçlarımla sərbəst gəzirəm və bunun müalicə prosesim üçün faydalı olduğunu düşünürəm. Çünki əvvəllər saçlar görünmədiyi üçün daha rahat yolurdum və gizlətmək istəyirdim”.Rüya xanımdan bu vəziyyətlə hansı üsullarla və ya dəstəklərlə öhdəsindən gəlməyə çalışdığını soruşduqda, o, “Biləyimə rezin taxıb dartmaq, başıma diş çubuğu soxmaq, stress topu və lil ilə oynamaq, barmaqlarına qoruyucu taxmaq, saqqız çeynəmək, saçıma yağ sürtmək, uzun dırnaq taxmaq, salfet yırmaq, nəfəs almaq kimi üsulları sınadım məşq amma çox da nəticə vermədi "Fəaliyyətini gördüyüm yeganə şey müntəzəm psixoterapiya və dərman müalicəsidir" deyir.
Terapevt tapmaqda çətinlik çəkdiyini dilə gətirən Röya “Psixiatrlara, psixoloqlara, psixoterapevtlərə getdim. Doğru insanı tapmaq şans məsələsi kimi görünür. Amma terapiyama çox önəm verirəm. Ayda bir dəfə gedirəm və daim öz psixologiyam üzərində işləyirəm. Psixiatrımın mənə öyrətdiyi şəkildə qeydlər apardığım “Disfunksional Düşüncələrin Gündəlik Qeydi” adlı dəftərim var. Məsələn, stress keçirəndə dərhal qeydlər aparmağa başlayıram və niyə stress keçirdiyimi, fikirlərimin real olub-olmadığını, həll yolunun nə olduğunu düşünürəm və bunları yazıya qoyuram. Həm də davamlı olaraq psixologiya və özünə kömək kitablarını oxuyuram. Bəzən şəxsi inkişaf və motivasiya kitablarına baxıram. Rüya ətrafdakı insanların çoxunun uzun müddətdir saçlarını yolduğundan xəbərsiz olduğunu ifadə edərək, “Saçımın töküldüyünü dediyim üçün heç nə deyə bilmədilər. Təbii ki, valideynlərim həmişə bilirdilər. Onlar dedilər ki, mən öz başıma saçlarımı yolmağı dayandıra bilərəm, çünki çox uğurlu olmuşam və bunu da bacarıram. “Bəzən əsəbiləşəcəyimi düşünmədən zarafat edirdilər”, - deyə o, bildirib. Rüya 3 ildir ki, mütəmadi olaraq peşəkar yardım alır. Dərman qəbul edir, psixoterapiya müalicəsi alır. Əvvəlcə psixiatrı ilə bilişsel-davranış terapiyası üzərində çalışdığını ifadə edən Rüya, “saçlarımı yolarkən fikirlərimin nə olduğunu və onları necə idarə edəcəyimi öyrəndim. İndi biz sxema terapiyası ilə keçmişimi araşdırırıq. Mən belə bir xəsətliyi olanlara psixoterapevtə müraicət etmələrini məsləhət görürəm”, deyib.
