2 ölkədə baş verib: "Biz bunu illərdir araşdırırıq"
Hər ananın hamiləliyi və doğuşu fərqlidir. Bəziləri körpələrini təbii doğuşla, bəziləri keysəriyyə, bəziləri isə son vaxtlar məşhur olan epidural və ya su ilə doğuş üsulu ilə dünyaya gətirir. Ancaq bütün bunların xaricində elə bir misal var ki, təəccüblənməmək mümkün deyil: Tabutda doğulmaq!
Sherg.az xəbər verir ki, tibbi baxımdan hər kəs anaların körpələrini dünyaya gətirmək üçün istifadə etdiyi normal doğum və keysəriyyə üsullarını bilir. Demək olar ki, son 10 il ərzində bildiklərimizə alternativ olaraq epidural və suda doğuş əlavə edilmişdir. Tarix boyu qadınlar müxtəlif üsullarla körpələrini dünyaya gətirmiş, doğuşlar ananın sağlamlıq vəziyyətinə uyğun üsulla həyata keçirilmişdir. Ancaq bütün bunların yanında eşidənləri qorxudacaq bir doğum forması da qeydə alınmışdır: Tabutda doğuş! Ölümdən sonrakı nadir hadisələrdən biri olan tabutda doğuş eşidənləri heyrətə gətirir.
Tabutda uşaq dünyaya gətirən ilk qadın 1551-ci ildə İspaniya inkvizisiyasında mühakimə olunduqdan sonra asılıb. Gənc qadının cəsədi 4 saata yaxın asılı vəziyyətdə qalıb və iki körpə qadının cansız bədənindən qəfil sıçrayıb. Tarixdə ikinci hadisə 1650-ci ildə Emme Toplas adlı ingilis qadını olub. Gənc qadının dəfn edildikdən cəmi bir neçə saat sonra diri oğlan uşağı dünyaya gətirdiyi iddia edilir. Qeydlər göstərir ki, Emmenin məzarından çoxlu şahidlər ağladığını eşitdikdən sonra körpə diri-diri çıxarılıb.
Tabutda doğuş nümunələri bununla məhdudlaşmır. "Tibbin Anomaliyaları və Maraqları" adlı araşdırmada digər hallar da qeyd olunub. Maraqlısı budur: Araşdırmaya görə, tabutdakı doğuşların bir qisminin qadının həqiqətən dəfn edilməmişdən əvvəl baş verdiyi iddia edilsə də, digər tərəfdən bəzi mənbələrə görə tabutda doğuş qadının ölümündən xeyli sonra baş verib.
Məsələn, 2010-cu ildə İtaliyanın İmola şəhərində arxeoloqlar 7-8-ci əsrdə ölmüş hamilə qadının orta əsrlərə aid məzarını aşkar etmişlər. Arxeoloqlar onun ayaqları arasında uzanan dölün qalıqlarını aşkar edərək, daha sonra müəyyən ediblər ki, ana dəfn edildikdə artıq ölmüş döl məzarda olarkən doğum kanalından atılıb. Hətta əsrlər əvvəl tabutda doğuşlar olduqca nadir idi. Mütəxəssislər bunun arxeoloji qeydlərdə nadir hallarda müşahidə edildiyini və postmortem doğuşların yazılı qeydlərinin də az olduğunu söyləyirlər. Bununla belə, saysız-hesabsız tədqiqatçılar əsrlər boyu bu halları öyrənirlər.
Mütəxəssislər tarixdə müxtəlif səbəblərdən həyatını itirən, bəzən kimsə tərəfindən həyatdan uzaqlaşdırılan hamilə qadınların körpələrini tabutda dünyaya gətirmələri vəziyyətini illərdir araşdırır. Mütəxəssislərin fikrincə, hamilə qadının ölümündən 48-72 saat sonra baş verən doğuş, ölümdən sonra bədənin şişməsi və qarın boşluğunda qazların yığılması uşaqlığa təzyiq göstərdikdən sonra baş verir. Bu müddət ərzində o qədər güclü bir təzyiq var ki, döl vaginal açılışdan itələnir. Bu, ölümündən sonrakı "doğum" kimi görünsə də, döl əslində bu anda ölür.
Bəs niyə təzyiq bu qədər güclü olur və fetus necə itələnir? Əsrlər boyu mövcud olan tabutlu doğumları necə şərh etmək olar? Tabutda doğuşun necə və niyə baş verdiyini müəyyənləşdirməkdə qeyri-müəyyənliyin çoxu heç kimin prosesi elmi şəkildə müşahidə edə bilməməsindən qaynaqlanır. Tabutda doğuşların niyə baş verdiyinə dair mümkün izahatlardan biri bədənin ölümdən sonra necə parçalanması və çürüməsi ilə bağlıdır. Doğuş tabutda baş verərkən, bağırsaqdakı bakteriyalar sürətlə çoxalmağa və yayılmağa başlayır. Mütəxəssislərin fikrincə, bu, orqanizmdə qazların, o cümlədən karbon qazı, metan və hidrogen sulfidin miqdarını artırır. Bu qazlar meyitin şişməsinə səbəb olur və bədən toxumaları zəiflədikcə mayelər dəliklərdən itələnir. Bu qazlar da uşaqlıq yolunu aşağıya doğru itələyir və dölün bədəndən xaric olmasına səbəb olur.
Tabutda doğuş olduqca qeyri-adi olsa da, indi müxtəlif dəfn üsullarının yayılması ilə müasir dünyada xüsusilə nadir hesab olunur. Beləliklə, bu gün hamilə qadınların ölümündən sonra tabutlarda doğuşların baş verməsi ehtimalı çox azdır.
Müasir dövrdə tabutlarda ölümlərin nadir və ya heç görülməyəcəyi düşünülsə də, 2005-ci ildə 34 yaşlı qadının ölümü bu ehtimalı alt-üst etdi. Almaniyada 34 yaşlı gənc qadın qadağan olunmuş maddələrin həddindən artıq dozası səbəbindən öz evində ölü tapılıb. Ölüm anında səkkiz aylıq hamilə olan gənc qadının bətnində ölən körpənin anasının ölümündən sonra dünyaya gəldiyi müəyyən edilib. Bu hadisə tabutda doğuşun müasir nümunəsi kimi şərh edilmişdir. Üç il sonra, 2008-ci ildə 38 yaşlı qadın Panamadakı evindən yoxa çıxdı və 4 gün sonra vəhşicəsinə öldürülmüş halda tapıldı. O, öləndə 7 aylıq hamilə idi və tezliklə məlum oldu ki, onun cəsədi qətldən sonra hansısa anda ölü dölünü xaric edib. Mənbələrdə verilən məlumata görə, döl hələ də plasentaya bağlı idi və plasentanın bədəndən xaric edilmədiyi iddia edilir.
Görünən odur ki, tarix boyu baş verən tabutda doğum halları nadir və faciəli doğum nümunələri kimi şərh edilməyə və araşdırılmağa davam edəcək.
Turan