“İdrak işığında” və “Məmmədəli Nasir - seçilmiş əsərləri”

Dekabrın 3-də Azərbaycan Mətbuat Şurasında yazıçı, publisist, tədqiqatçı jurnalist, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəfəq Nasirin yeni kitablarının işığında 70 illik yubileyi qeyd olunub. Şuranın sədri şair, yazıçı, publisist Rəşad Məcid bildirib ki, Şəfəq Nasirin jurnalistlik fəaliyyəti, tədqiqatçı zəhməti təqdirəlayiqdir. Onun XX əsrin əvvəllərində İrəvanda Azərbaycan mətbuatını araşdırması, xüsusən də “Ləklək” (1914) və “Bürhani-həqiqət” (1917) jurnallarını transliterasiya edərək, ön söz, lüğətlə kitab kimi nəşr etdirməsi tədqiqatçının böyük zəhməti və mətbuat tariximizə etdiyi xidmətidir.
“Gecə yağışı”, “Beyləqanın güllü yazı” bədii əsərləri ilə ədəbiyyata gələn Şəfəq Nasir mətbuatda, ədəbi mühitdə daha çox publisistik yazıları ilə tanınır. "Ciddi söhbət", "Könüllərə şəfəq payı" kitabları da bu qəbildəndir.
“İdrak işığında” kitabına müəllifin son illər dövri mətbuatda dərc olunmuş publisistik məqalələri, tədqiqat əsərləri və digər statuslu yazıları daxil edilib. Vətənin, xalqın həyatında baş vermiş ictimai-siyasi hadisələr, mücadilə tariximiz, ədəbi şəxsiyyətlərin yaradıcılıq amalı topludakı əsərlərin leytmotivini təşkil edir. 
İrəvanın tanınmış ziyalılarından olan şair, yazıçı, publisist Məmmədəli Nasirin “Seçilmiş əsərləri”nə isə müəllifin ictimai-siyasi məzmunlu məqalələri, felyetonları, satirik yazıları, xatirələri, dram əsərlərindən nümunələr toplanıb. Ötən əsrin əvvəllərində İrəvanda erməni-müsəlman qarşıdurması zamanı azərbaycanlı əhaliyə edilən zülmlər, xəyanətlər, kəndlərimizin yandırılması, didərginlik, qaçqınlıq ağrılarından bəhs edən əsərlər zamanında böyük rezonans doğurmuşdur.
Tədbirdə filologiya elmləri doktoru, tədqiqatçi-alim Abid Tahirli Şəfəq Nasirin milli mətbuatımız tarixində gördüyü işlərdən, ən əsası qədim yurd yerlərimizdən olan İrəvanda Azərbaycan mətbuatının tədqiqi və öyrənilməsindəki xidmətlərindən danışıb. Qeyd edib ki, Şəfəq xanımın ən böyük xidmətlərindən biri də budur ki, o, İrəvanda çıxan “Ləklək” və “Bürhani-həqiqət” jurnallarını latın əlifbasına çevirərək elmi, ədəbi ictimaiyyətə təqdim edib. Təbii ki, “Ləklək”, “Bürhani-həqiqət” bir müddət sonra ictimaiyyətə təqdim olundu. Düşünürəm ki, hər iki kitab başqa dillərə də tərcümə oluna bilər. Jurnallarda gedən yazılardan da məlum olur ki, İrəvanın qədim tikililəri, dini, mədəni, tarixi abidələri, məscidləri, küçələrin adları azərbaycanlılara məxsusdur. Zənnimcə, bu tədqiqatların əvəzi yoxdur.
Şəfəq Nasir çıxışında bildirib ki, onun bu istiqamətdə apardığı araşdırmalarda başlıca məqsədi XX əsr İrəvan ziyalısı Məmmədəli Nasirin yüzlərlə əsərini klassik mətbuat səhifələrindən aşkara çıxararaq ədəbi ictimaiyyətə təqdim etməsi olmuşdur. Bu əsərlər milli mətbuatımızın yaranması və inkişafı prosesini izləməkdə böyük əhəmiyyət kəsb edir. Tərtibçi həmin mətnləri Məmmədəli Nasirin “Seçilmiş əsərləri”nə daxil etmişdir.
Tədbirin sonunda Şəfəq Nasir Azərbaycanda mətbu və publisistik fikrin inkişafına, Qərbi Azərbaycan mətbuat tarixinin öyrənilməsinə və təbliğinə yönələn xidmətlərinə görə Mətbuat Şurasının “Diplom”u ilə təltif olundu.
MƏMMƏD MƏMMƏDLİ