1 ilin sonunda aqressiya yüzdə 22 faiz artır
Kanadada bu yaxınlarda aparılan araşdırma, əlavə bir saat tablet istifadə edən uşaqların ilin sonunda yaşıdlarına nisbətən daha əsəbi olduqlarını ortaya qoyur.
Bildiyiniz kimi, smartfon və planşetlər bu gün valideynlərin ən böyük köməkçilərindən biridir. Bir çox valideynlər övladlarını məşğul etmək üçün planşetlərdən kömək alırlar. Lakin ekspertlər xəbərdarlıq edir ki, bu yardımlar uzunmüddətli perspektivdə vəziyyəti daha da pisləşdirəcək.
Kvebekdəki Sherbrooke Universitetinin tədqiqatçıları 315 valideyndən övladlarının 3.5, 4.5 və 5.5 yaşlarında planşetdən istifadə vaxtını qeyd etməyi xahiş ediblər. Ailələrdən də bu yaşda uşaqlarının qəzəb ifadələrini bildirmələri istənilib.
Ümumilikdə, uşaqların 3,5 yaşında ikən həftədə orta hesabla 6,5 saat və ya gündə təxminən 1 saat tablet istifadə etdiyi müşahidə edilib. Lakin qrupdakı bəzi uşaqlar planşetdən ümumiyyətlə istifadə etməsələr də, bəziləri gündə 5 saatdan çox planşetdən istifadə ediblər.
Təhlil göstərib ki, 3,5 yaşında planşetdən istifadənin 1 saat 15 dəqiqə artması 4,5 yaşa qədər hirs və əsəbi ifadələrin 22 faiz artması deməkdir. Bu ifadələrə misal olaraq, uşaqların yatmazdan əvvəl hirslənməsi və ya istədikləri bir şeyi əldə edə bilmədikdə qəzəblənmələri göstərilib.
4,5 yaşında daha çox əsəbiləşən uşaqların 5,5 yaşında planşetdən istifadə müddətini artırması da diqqət çəkir.
"JAMA Pediatrics" elmi jurnalında dərc edilən araşdırmanın yekun məqaləsində, uşaqlığın erkən mərhələlərində planşetdən istifadənin "emosional idarəetmə kontekstində zərərli təsirləri olan bir dövrəyə kömək edə biləcəyi" ifadə edilib:
"Üç yaşına kimi uşaqlar mobil cihazları təkbaşına idarə edə bilirlər. Həqiqətən də, valideynlər bildirirlər ki, onlar uşaqları mühüm tapşırıqları və gündəlik məsuliyyətlərini yerinə yetirərkən əyləndirmək üçün tez-tez ekranlardan istifadə edirlər. Bu, planşetdən istifadənin çox vaxt uşaqlar üçün tək fəaliyyət, öyrənmə və "Bundan əlavə, son araşdırmalar uşaqların elektron mediadan istifadəsinin uşaqların özünü idarə etməyi öyrənmələri üçün əhəmiyyətli bir mexanizm olan valideyn-uşaq dialoqunu azaldığını göstərir."
Araşdırmanın müəlliflərindən biri olan prof. Dr. Carolina Fitzpatrick verdiyi açıqlamada, "Baxıcılar da deyirlər ki, uşaqlar güclü emosiyalar yaşadıqları zaman onları sakitləşdirmək üçün tabletlərdən istifadə edirlər. Bu strategiya uzun müddətdə əks nəticə verə bilər, çünki uşağın duyğularını idarə etmək üçün daxili strategiyalar inkişaf etdirmə qabiliyyətinə mane olur. Məktəbəqədər yaşda uşaqların valideynləri deyirlər ki, uşaq planşetlərdən istifadə edir. “Valideynlər emosiyaların idarə edilməsi bacarıqlarının formalaşmasına kömək etmək üçün birlikdə kitab oxumaq və ya xəyali oyunlar oynamaq kimi fəaliyyətləri də sınaya bilərlər” deyib.
