Rəqəmsal cihazlar beynimizi "qurudur" - ARAŞDIRMA

"Rəqəmsal cihazların istifadəsi uzunmüddətli perspektivdə beyin strukturunda qalıcı dəyişikliklərə səbəb olur. Davamlı  rəqəmsal dünya ilə məşğul olduqda, hazır məlumatlara güvəndikdə və beynimizi heç məşq etmədikdə, bu,  itkiyə gətirib çıxarır".

"Sherg.az" xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, bu sözləri Atatürk Universiteti Tibb Fakültəsindən Dos. Dr. Fatma Şimşək söyləyib. O bildirib ki, səhər tezdən oyanıb rəqəmsal dünya ilə məşğul olduğumuz zaman baxdığımız hər video və ya vizual məzmun beynimizdəki prefrontal korteksimizdə məqsədsiz bir şəkildə yer tutur:

"Qısa, gündəlik, rutin videolara baxırıq. Rəqəmsal stimullar beynimizin davamlı olaraq bir mövzudan digərinə keçməsinə səbəb olur. Bu, prefrontal korteksdə analiz qabiliyyətinin azalmasına səbəb olur. Prefrontal korteks heç bir analiz olmadan sadəcə vizual məzmunla doldurulur. Problemləri təhlil və həll etmək bacarığından istifadə etmir. Hipokampus beynin həm qısamüddətli, həm də uzunmüddətli yaddaşımızda təsirli olan bir hissəsidir. Digər tərəfdən rəqəmsal məzmundan tutmuş hər şeyə çıxışımız olanda sadə bir şeyi xatırlamadıqda, dərhal rəqəmsal məzmuna baxırıq və onu oradan görürük. Bu dəfə nə edirik; Hipokampusu aktivləşdirmirik. Əslində tibbdə beyin çürüməsi deyiləndə ilk ağıla gələn xəstəliklərdən biri demensiyadır. Demansda nə baş verir? Beynin hipokampus adlanan bölgəsində zədələnmə var. İnsanlarda unutqanlıq kimi özünü göstərir. Rəqəmsal dünyada keçirdiyimiz müddətdə oradan hər şeyi öyrənmək hipokampusumuzu həyata keçirməməyimizə səbəb olur".

"BİZ DOPAMİN AZALMASINDA BALANSI POZURUQ"

Beyində sinirlər arasında məlumat axını təmin edən dopamin hormonu texnologiyanın həddindən artıq istifadə edildiyi zaman dəyişir. Texnoloji cihazlar dopamin ifrazına səbəb olur. Bu buraxılış qısa müddətli xoşbəxtlik və məmnunluq təmin edir. Baxdığımız qısa videolar və ya oyun oynayarkən əldə etdiyimiz uğurlar hamısı dopamindir. Biz dopamin ifrazında tarazlığı pozuruq. Bunun çox olması bədənimizdə müxtəlif problemlərə səbəb olur. Davamlı izlədiyimiz qısa videolar dopamin istehsal etdiyi üçün bir müddət sonra mağazalar artıq istehsal etmək qabiliyyətini itirməyə başlayır. İnsanlar bu cür qısa videolardan dərhal həzz aldıqları üçün onlara meydan oxuyacaq tapşırıqları yerinə yetirmək üçün motivasiya etməkdə çətinlik çəkirlər.