Təhsildə keyfiyyət, şəffaflıq və müasirlik prinsipinə əsaslanaraq, bu universitet Azərbaycanın gələcək təhsil strategiyasında nümunəvi bir təhsil ocağı ola bilər
Azərbaycanın ali təhsil sistemindəki mövcud nöqsanları uzun müddətdir narahatlıq doğurur. Təhsil naziri Emin Əmrullayevin Qarabağ Universiteti ilə bağlı verdiyi açıqlamalar bu nöqsanların Qarabağ Universitetində təkrarlanmayacağını və ali təhsildə keyfiyyətin artırılması məqsədilə yeni yanaşmaların tətbiq olunacağını vurğulayır.
Qeyd edək ki, nazir ötən gün keçirilən “Xaricdə Yaşayan Azərbaycanlı Alimlərin Forumu”nda Qarabağ Universitetinin fəaliyyətindən danışıb. Nazir qeyd edib ki, Qarabağ Universitetində əvvəlki səhvlərə yol verilməyəcək.
ADPU-nun Təhsildə Təhlil və Kommunikasiyalar Mərkəzinin direktoru, təhsil eksperti Kamran Əsədov isə “Sherg.az”a açıqlamasında deyib ki, Azərbaycanın təhsil sistemində üzləşilən problemləri konkretləşdirərək Qarabağ Universitetinin bu məsələlərdən yan keçmə potensialını qiymətləndirmək faydalı olar. Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın ali təhsil müəssisələrində tədris keyfiyyətinin beynəlxalq standartlara tam uyğun olmaması geniş müzakirə mövzusudur:
“UNESCO-nun 2020-ci il hesabatına əsasən, Azərbaycanın ali təhsil müəssisələrinin çoxu dünya reytinqlərində aşağı yerləri tutur. Məsələn, 2021-ci ildə dünya universitet reytinqində (QS World University Rankings) Azərbaycanın yalnız bir universiteti – Bakı Dövlət Universiteti – ilk 1000-likdə yer alıb. Elmi araşdırmaların səviyyəsi və müasir tədris metodlarının tətbiqi üzrə geri qalmalar təhsil keyfiyyətinin aşağı olmasının əsas səbəblərindən biri hesab edilir.
Eyni zamanda universitetlərin daxili idarəetməsində ağır bürokratik maneələr təhsil prosesinin effektivliyinə mənfi təsir edir. Beynəlxalq Təhsil İnkişafı İnstitutunun hesabatına əsasən, Azərbaycanın ali təhsil müəssisələrində idarəetmə sisteminin təkmilləşdirilməsi təhsil prosesinin daha sürətli və səmərəli olmasına töhfə verə bilər”.
K.Əsədov qeyd edib ki, təhsil ocaqlarının maliyyə çatışmazlığı və infrastrukturların zəif olması geniş yayılmış problemdir. Ali təhsil müəssisələrinə ayrılan maliyyə vəsaitlərinin məhdud olması səbəbindən, modern texnologiyalar və tədqiqatlar üçün lazımi şərait yaradılmır:
“Azərbaycan büdcəsindən təhsilə ayrılan vəsaitin ÜDM-də payı yalnız 3 faizdir ki, bu da dünya standartlarına görə aşağı göstəricidir. Eyni zamanda ali məktəblərdə korrupsiya halları qəbul imtahanları və diplomların verilməsi proseslərində müşahidə olunur. Beynəlxalq Şəffaflıq Təşkilatının (Transparency International) 2022-ci il hesabatına əsasən, Azərbaycanın təhsil sistemində korrupsiya riski yüksək olaraq dəyərləndirilir, bu isə ali təhsilin keyfiyyətinə mənfi təsir göstərir və məzunların diplomlarının dəyərini azaldır. Ali təhsil proqramları çox zaman əmək bazarının tələbləri ilə uyğun gəlmir. Məzunların işsizlik problemi bu səbəbdən qlobal bir məsələyə çevrilib. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən, Azərbaycanın gənclər arasında işsizlik səviyyəsi 10 faizə yaxındır və bunun əsas səbəblərindən biri tədris proqramlarının reallıqla əlaqəsinin zəif olmasıdır”.
Qarabağ Universiteti ilə bağlı gözləntilərə gəldikdə isə təhsil eksperti deyib ki, bu Universitetin fəaliyyətə başlaması Azərbaycanın təhsil sistemində islahatlara nail olmaq məqsədini daşıyan bir addım kimi qəbul olunur:
“Emin Əmrullayevin qeyd etdiyi kimi, bu yeni ali təhsil müəssisəsi əvvəlki səhvlərə yol vermədən daha şəffaf və müasir bir təhsil ocağı olmalıdır. Qarabağ Universitetində müasir tədris metodlarının və texnologiyaların tətbiqi gözlənilir. Bu yanaşma tədris prosesinin effektivliyini artıraraq beynəlxalq səviyyədə rəqabət qabiliyyətini yüksəldə bilər.
Yeni universitetin maliyyə və infrastruktur baxımından daha yaxşı təchiz olunması vacibdir. Dövlətin bu sahəyə yönəltdiyi dəstək sayəsində müasir laboratoriyalar, araşdırma mərkəzləri və kampusların qurulması gözlənilir. Bu da ali təhsilin keyfiyyətinə müsbət təsir edəcək. Universitetin yüksək ixtisaslı kadrları işə cəlb etməsi, həmçinin beynəlxalq universitetlərlə əməkdaşlıq münasibətlərinin qurulması təhsil keyfiyyətinin artırılmasında mühüm rol oynayacaq. Əsas məqsəd beynəlxalq standartlara uyğun bir təhsil modeli yaratmaqdır. Qarabağ Universiteti əmək bazarının tələblərinə uyğun tədris proqramları hazırlayaraq tələbələrin daha çox iş imkanı əldə etməsinə şərait yaradacaq. Bu da Azərbaycanın ali təhsil sistemində böyük islahatların başlanğıcı kimi qiymətləndirilə bilər.
Nəticə olaraq, Qarabağ Universiteti Azərbaycanın ali təhsil sistemindəki mövcud problemlərdən uzaqlaşaraq, yeni bir standartın formalaşmasında mühüm rol oynaya bilər. Təhsildə keyfiyyət, şəffaflıq və müasirlik prinsipinə əsaslanaraq, bu universitet Azərbaycanın gələcək təhsil strategiyasında nümunəvi bir təhsil ocağı ola bilər”.
