Yeni qayda! - “Məktəblərin idarə olunmasında valideynlərin rolu artırılır”

Məktəblərdə şagirdlərin davranış pozuntularının ağırlıq dərəcəsi təsnifatlara bölünüb. Davranış səviyyələrinə görə tətbiq ediləcək inzibati tədbirlər bunlardır: müəllim baxışı; qeyri-verbal münasibət; şagirdlərlə sakit söhbət; xəbərdarlıq; uzaqlaşdırma; valideyn ilə əlaqə saxlamaq; dərsdən sonra şagirdin məktəbdə saxlanması; psixoloqa yönləndirmə; sarı xəbərdarlıq məktubu; narıncı xəbərdarlıq; qırmızı xəbərdarlıq. Elm və Təhsil Nazirliyinin Ümumi və məktəbəqədər təhsilin təşkili və idarə olunması şöbəsinin müdiri Elnur Əliyev bildirib ki, həmin təsnifatlar davranış pozuntularının ağırlıq dərəcəsini təyin edəcək. Eyni zamanda bu qaydalar əsasında məktəblər özləri də daxili qaydalarını tərtib edə biləcəklər. Nizamnamədə onlara belə bir səlahiyyət verilib. 

Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın məsul katibi, fizika-riyaziyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru İlqar Orucov bu barədə "Sherg.az"a danışarkən bildirib ki, məktəblərdə davranış qaydalarını tənzimləyən normaların olması olduqca vacib idi: 

“Biz zaman-zaman bu haqda müzakirələr edirdik. Yeni tətbiq olunan qaydalar mütləq şəkildə məktəb mühitinin sağlamlaşmasına xidmət göstərəcək. Məktəb subyektləri valideynlər, şagirdlər, müəlllimlərlə bağlı ümumi normaların qəbul olunması olduqca mühümdür. Müxtəlif ölkələrin təcrübəsinə nəzər saldıqda , bizimdə də buna ehtiyac yarandığını görürük. Son zamanlar məktəblərdə baş verən xoşagəlməz hallar da bu normaların qəbuluna şərait yaratdı. Buna müxtəlif yanlış yanaşmalar var. Anlamalıyıq ki, burda söhbət insanların hüquq və azadlıqlarının məhdudlaşdırılmasından getmir. Əksinə məktəblərin idarə olunmasında valideynlərin rolunun artırılması, məktəb mühitinin demokratikləşdirilməsi, eyni zamanda, məktəbin yazılmamış qaydalarının çərçivəyə salınması məsələlərinə yer ayrılır". 

İ.Orucovun fikrincə, yeni normalarla bağlı daha geniş müzakirələr keçirilsə, valideynlər, təhsil ekspertləri, təhsillə əlaqəli QHT-lər orda iştirak etsəydi, daha yaxşı olardı: 

"Amma hər halda ilkin variant üçün yeni qaydalar qənaətbəxşdir. Gələcəkdə onu daha da təkmilləşdirmək olar. Valideynlər təhsilin vacib subyektlərindən biridir. Buna görə onlar məktəbin idarə edilməsində iştirak etməlidirlər. Şagirdlər günün dördə bir hissəsi məktəbdə olurlarsa, dördə üç hissə də valideynlərinin yanında olurlar. Əgər hansısa şagirdin davranışında problemlər varsa, onun aradan qaldırılması məktəb və valideynin birgə əməyi ilə həyata keçirilməlidir. Valideynlər övladlarının məktəbdəki davranışlarından mütəmadi olaraq xəbərdar olmalıdırlar. Hesab edirəm ki, məktəb və valideynlərin bu problemlərin üzərində birgə mərkəzə toplaşması cəmiyyətimiz üçün olduqca faydalıdır. Düzü biz bu qaydaların hazırlanmasına gecikmişik. Belə olmasa idi, son illər məktəblərdə baş verən xoşagəlməz hallara da şahidlik etməyəcəkdik". 

Onun sözlərinə görə, burda çox vacib məqamlardan biri də bu normaların gələcəkdə Təhsil haqqında qanunda yer alması məsələsidir:
 
"Cəmiyyət inkişaf edir, insanların davranışları sürətlə dəyişir. Əvvəlki illərlə müqayisədə indi informasiya bolluğudur. Kənar informasiyaların yetişməkdə olan nəslin psixologiyasında, davranışında mənfi izlər buraxması özünü göstərir. Buna əngəl olmaq üçün qaydalar mütləqdir. Yeni qəbul olunan normalar nə şagirdlərin davranışlarını məhdudlaşdırır, nə də onların hüquqlarını azaldır. Şagirdlər yetişməkdə olan nəsildir. Onlar pis vərdişləri götürməkdə daha meyilli olurlar. Hər hansı bir sinifdəki şagirdin davranışında pozuntu varsa, bu mütləq şəkildə digərlərinə də təsir göstərir. Yeni normalar da məhz belə halların zamanında aşkarlanıb və qarşısının alınmasına xidmət edəcək".