Psixologiyamızı virus kabusundan necə qorumalıyıq?: “Ən effektli yollardan biri...”- İzah

Dünyada və ölkədə vaksinləşmə prosesinin sürətlə davam etməsi koronavirus kabusundan tezliklə qurtulmağımızla bağlı ümidlərimizi artırırdı. Yaxın zamanda əvvəlki, darıxdığıməız həyata qayıda biləcəyimizə görə sevinirikdik. Amma sevincimiz yarım qaldı... Hansısa transmilli media orqanlarından birinin COVİD-19-un “Delta” ştammı barədə yaydığı informasiya sürətlə bütün planetdə əks-səda yaratdı. Və virus özü gəlməmiş qorxusu gəldi.

Əlbəttə, bu dövrdə insanların aqressivləşməsi, səbrsiz davranışları heç də təsadüfi deyil. Bu, xeyli dərəcədə məhz koronavirusun psixoloji təsirləri ilə əlaqədardır.



Psixoloq Aynur İskəndərova “Sherg.az”a açıqlamasında hazırkı durumun şüurumuza mənfi təsirindən danışdı:

“Koronavirusun “Delta” növü haqqında məlumatların yayılması insanlarda narahatlıq hissinin yaranmasına səbəb olur. Son zamanlar karantin şərtlərinin yumşaldılması insanların bir yerə toplaşmasına, birlikdə əylənməsinə, uzaq məsafədə yaşayan yaxınların görüşməsinə şərait yaratmışdır. Bu rahatlığın ardından yenidən belə bir virusun yaranması, yayılması bizdə çaşğınlıq və narahatlıq doğurur. Həmçinin virusun yaranması gələcəkdə sərt karantin qaydalarının bərpa olunması ehtimalını da istisna etmir. Əlbəttə, vətəndaşlar bunun fərqindədirlər. Əslində narahatlıq insanı onu təhdid edən hadisələr haqqında məlumat verən, özünü müdafiə üçün tədbirlər görməyə təşviq edən normal hissdir. Ancaq bu hiss uzun müddət davam edərsə və kəskin stress halına keçərsə, insanın ilk əvvəl düşünmə qabiliyyətinin itirməsinə, qısamüddətli yaddaşın pozulmasına və sonda beynimizin digər funksiyalarının pozulmasına səbəb olur. Bu baxımdan narahatlıq hissinin uzun müddət davam etməməsi üçün əvvəl virus haqqında olan yalnız doğru informasiyaları oxumalı, öz fiziki sağlamlığımızı necə qoruyacağımızı bilməli, psixoloji sağlamlığımızı müdafiə etmək üçün lazımi tədbirləri görməliyik”.

O, həmçinin çıxış yolunu da göstərdi:

“Dediyim kimi, psixoloji sağlamlığımızı müdafiə etməkdən ötrü özümüzü yalnış, doğru olmayan informasiyalardan qorumalıyıq. Habelə həddindən artıq narahatlıq hissindən qurtulmaq üçün müsbət emosiya yaradacaq fəaliyyətlərlə məşğul olmalı, sosial münasibətlərimizi və əmək fəalliyyətimizi mövcud şəraitə uyğunlaşdıraraq davam etdirməliyik. Narahatlıq hissinin bizə göstərdiyi mənfi təsiri aradan qaldırmaq naminə ən effektli yollardan biri musiqi sədaları altında rəqs etməkdir. Bunu uşaqlarla birlikdə etmək onların da emosional sferasına müsbət təsir göstərər. Çünki aparılan tədqiqatlar nəticəsində musiqi sədaları altında oynayan uşaqların koqnitiv bacarıqlarının artdığı müşahidə olunub. “Delta” virusunun simptomlarına uşaqlarda daha tez rast gəlindiyi məlumdur. Odur ki, övladlarımıza müəyyən oyunlar, şəkillər vasitəsilə vəziyyəti izah etməliyik. Beləliklə, uşaqlarda xəstəlik fobiyası kimi pozğunluğun yaranma ehtimalını azaltmış olarıq.  Bir sözlə, virusa məğlub olmamaq üçün fiziki, psixoloji sağlamlığımızı, sosial rifahımızı daim qorumalıyıq”.