Rusiyada sosial müxalifətin hərəkətverici qüvvəsinə çevrilən qadınların Putinin yeni dönəmində təzyiqlərlə üzləşməsi qaçılmazdır. Mühafizəkar siyasətə, eləcə də Ukrayna ilə davam edən müharibəyə qarşı daha çox səslənən qadınlar Kreml üçün böyük “təhdid”ə çevriləcək.
Sherg.az xəbər verir ki, Vladimir Putinə daha 6 il vaxt verən seçkilərin təkcə müharibənin gedişatına deyil, həm də Rusiya müxalifətinin gedişinə necə təsir edəcəyi maraq doğurur.
Hazırda Rusiyada ciddi iştiraka malik olan ən böyük müxalifət qadınlardır.
Seçki bülletenində üzü olmayan Rusiya qadınları sosial müxalifətə gəldikdə mühüm qüvvədir. Bu, ölkənin ən tanınmış feministlərinin çoxunun həbsdə və ya sürgünə məcbur edilməsinə baxmayaraq.
Xüsusilə 2022-ci ildə başlayan müharibədən sonra qadınlar səslərini eşitdirmək üçün bir çox fərqli üsullar sınadılar.
Feminist Müharibə Əleyhinə Hərəkat çətiri altında birləşən qadınlar küçələrə çıxaraq Ukraynada keçirilən “xüsusi hərbi əməliyyata” etiraz ediblər. Ötən yay səfərbərlik çərçivəsində hərbi xidmətə çağırılan kişilərin həyat yoldaşları “Evə yol” adlı Telegram kanalı açıblar. Kanala 50 minə yaxın qadın abunə olub.
Ağ hicablarını mübarizələrinin simvoluna çevirən bu qadınlar sosial şəbəkələr vasitəsilə təşkilatlanaraq ölkə daxilində çoxlu səs-küylü etiraz aksiyaları təşkil ediblər. Təbii ki, bu hərəkətlər hökumət tərəfindən təhlükə kimi qəbul edilib və polisin sərt müdaxilələri ilə üzləşib.
Hökumət bununla da kifayətlənməyib və qadınların “xarici kəşfiyyat xidmətləri” tərəfindən idarə olunduğunu iddia edib. Eyni zamanda müxalifət mediasında qadın fəalların təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən birbaşa təhdidlərə məruz qalması xəbərləri də yer alıb.
Yenə də hərbçi həyat yoldaşları geri çəkilmədilər və seçki gələndə zərrə qədər təəccüblənmədilər. Qadınlar seçkinin nəticələrinin onlar üçün sürpriz olmadığını bildirib və deyiblər: “Amma 87 faiz açıq şəkildə təhrif, üzümüzə tüpürməkdir”.
Qadınlar hesab edirlər ki, seçkilərin nəticələri “işlərinin hələ bitmədiyini” xatırladır və maneələrə rəğmən irəliləməyə davam etməli və “səfərbərliyi bitirmək” kimi ümumi məqsədləri üçün bir araya gəlməlidirlər.
SEÇKİ NƏ GƏTİRDİ
Sosial müxalifətdə güclənən qadınlar prezident seçkilərindən də geri qalmayıblar.
Müharibə əleyhinə hərəkatın görünən siması olan Rjev şəhərinin jurnalisti və şəhər şurasının deputatı Yekaterina Dunstova namizədliyini irəli sürüb. Lakin “sənədlərindəki səhvlərə” görə onun namizədliyi rədd edilib. Duntsova təslim olmamağı seçdi və müxtəlif bölgələrdə təbliğat kampaniyasını davam etdirərək, tərəfdarları ilə görüşərək siyasi arenada varlığını möhkəmləndirməyə çalışdı.
Prezident seçkilərindən əvvəl Kreml bir qadını sosial müxalifətin pionerinə çevirə bildi: Yuliya Navalnaya.
Seçkilərə düz bir ay qalmış həbsxanada dünyasını dəyişən müxalifət lideri Aleksey Navalninin həyat yoldaşı Yuliya ərinin ölümündən sonra bayrağını alacağına söz verib və buna görə Putini günahlandırıb.
Navalnını sağ ikən seçki etirazına çağırmasını Putini “qanlı qanqster” kimi xarakterizə edən Yuliya təşkil edib. Üstəlik, o, bunu Rusiyadan kənardan edib və 3 günlük seçkilərdə səsvermə məntəqələrində çoxlu etiraz aksiyaları keçirilib.
Ən diqqət çəkəni isə bu hərəkətlərin əksəriyyətinin qadınlar tərəfindən həyata keçirilməsi idi.
Təbii ki, qadınların artan siyasiləşməsi Putinin yeni dövrdə mühafizəkar addımlarını daha da kəskinləşdirməsinə səbəb ola bilər.
Hazırda “ənənəvi dəyərlərə” qarşı hərəkətləri və çıxışları artmaqda olan Putin 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günü mesajında uşaq dünyaya gətirmənin qadınların prioriteti olduğunu bildirdi. Abort hüquqları ilə bağlı gözlənilən qadağalar da bu diskursu dəstəkləyir.
Rusiya parlamentinin özəl klinikaların abort etməsini qadağan edən qanun layihəsinə baxacağı gözlənilir. Abort dərmanlarına çıxışın çətinləşdirilməsi də məhdudiyyətlər sırasındadır.
Keçən il Rusiyanın bəzi regionlarında özəl klinikalar abortları böyük ölçüdə dayandırıb. Bir neçə rayonda “aborta həvəsləndirmək” cinayətə çevrilib. Belə ki, qadını aborta sövq edənlər cərimələnəcək.
Abort hüququnu müdafiə edən və əvvəllər dəfələrlə etiraz aksiyaları təşkil edən feminist qruplar qadınların həyatını təhlükə altına alan bu addımlara qarşı daha çox səfərbərlik yarada bilər. Gözlənildiyi kimi, bu, Kremlin təzyiqinin dozasını artıra bilər.
Ancaq tarixi dünyanı lərzəyə gətirən mübarizələrlə dolu olan Rusiyada qadınların səsini kəsmək elə də asan məsələ kimi görünmür.
