Qorxunun qoxusunu alır: İtlər və atlar...

  İtlər və atlar üzərində ciddi bir tədqiqat aparılıb. Nəticədə itlərin də atların insanlardakı qorxunun qoxusunu ala bildikləri müəyyən edilib. “Sherg.az” “habertürk”ə istinadən bildirir ki, tədqiqatçılar bir çox heyvanın insanların işlətdikləri sözlərə, ifadələrə, onlarla davranışlarına, insanın itlər və atlarla qarşılaşdığında vücud dilinin şəklinin, insanın necə davranmasının önəmli olduğunu nəzərə alaraq daha bir araşdırma aparıblar. Bu, itlərin və atların insanlardakı qorxu hissinin qoxusunu ala bilmələriylə bağlıdır. Heyvanların duyğuları anlayıb-anlamaması elm aləmini çoxdan düşündürür. Xüsusən də ev heyvanlar hesab edilən it və atların insanların keçirdiyi hissləri anlayıb-anlamamalarına dair aparılan araşdırmalar bir sıra ipucları verir. Tədqiqatçılar, şən və əksinə, kədər, qorxu məzmunlu videolar izləyən insanlardan ətrafa yayılan enerjiyə heyvanların necə təpki göstərdiyini araşdırıb. Tədqiqatda iştirak edənlərə bir gün komediya filmi izlədilib. Ertəsi gün isə qorxu filmi. Bu filmləri izləyən insanların ətrafa yaydığı enerji – qoxunu əldə etmək üçün əyləşdikləri kürsülərdəki tər örnəkləri ucunda pambıq olan çubuqlar vasitəsilə toplanıb və atların burun dəliklərinə sürtülüb. Fransadakı Tours Universitetində elmi iş üzərində çalışan Plotine Jardat “atların qoxuları ayırd edib-etməyəcəyinə əvvəlcə əmin deyildik. Ancaq atlar burun dəliklərinə sürtülən qoxulara fərqli təpki göstərdilər. Atlar sevinc qoxusunu aldıqda yalnız sol burun dəliklərini tərpətdilər. Bu, atların sevinc qoxusuna pozitiv reaksiya verdiyini göstərdi. Qorxu qoxusunu aldıqda isə burunun hər iki dəliyini tərpətməyə və daha çox qoxu almağa çalışdılar. Təhlükə hiss edirmiş kimi davranmağa başladılar. Deməli, atlar fərqli qoxulara fərqli reaksiya verir və insanın hansı durumda olduğunu, sevindiyini, yaxud qorxduğunu ayırd edə bilir. Tədqiqatçılar bu qənaətə gəlib ki, insanın bədənindən xaric olan tərin tərkibində heyvanların davranışına təsir edə biləcək kimyəvi maddə - kimyəvi siqnallar vardır. Bunlar adrenalin və ya androstadienon (feromona bənzər bir protein) kimi müxtəlif birləşmələrdir. Və bu birləşmələr bir canlıdan digərinə “duyğu və hiss məlumatı” ötürə bilir. Alimlər atların qorxu qoxusuna necə təpki verəcəyini öyrənmək üçün gələcəkdə daha bir tədqiqat aparmağı düşünür. İtlər üzərində aparılan tədqiqat da maraqlı nəticələr ortaya çıxarıb. Qorxu qoxusu alan itlər, sahibləri yaxınlıqda olduqda onlara tərəf qaçıb, otaqda olan itlərsə qapıya tərəf cumub. Sevinc qoxusu alan it isə otaqdakı tanımadığı adama tərəf dartınıb və ona yaxınlaşmağa çalışıb.