Ümid edək ki, ABŞ, Avropa İttifaqı, Fransa və İran kimi dövlətlər iki ölkə arsında normallaşmaya mane olmayacaq
NATO Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya razılaşmasını alqışlayıb. NATO Baş katibinin Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya üzrə xüsusi nümayəndəsi Xavier Kolomina "X" hesabında bildirib ki, hər iki ölkənin ərazi bütövlüyünün tanınması əsas prinsipdir:
"Baş katib Yens Stoltenberqin regiona səfərində qeyd etdiyi kimi NATO normallaşma səylərini güclü şəkildə dəstəkləyir". Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişel də Azərbaycan və Ermənistan arasında aprelin 19-da elan edilmiş sərhədlərin delimitasiyasına dair razılaşmanı alqışlayıb: “Ermənistan və Azərbaycan arasında 1991-ci il Almatı Bəyannaməsi əsasında sərhədin delimitasiyası ilə bağlı kimi razılaşmanı səmimiyyətlə alqışlayıram”. Aİ Şurasının Prezidenti əlavə edib ki, hər bir ölkənin ərazi bütövlüyünün birmənalı tanınmasına əsaslanan sərhədlərin delimitasiyası Brüsseldəki müzakirələrin də əsas elementi olub və normallaşmanın və bütün regionun sülh yolu ilə açılması istiqamətində mühüm addım olacaq".
Bu ilin fevral ayında Azərbaycan və Ermənistanın xarici işlər nazirlərinin görüşünə ev sahibliyi edən Almaniya da tərəflər arasındakı yeni razılaşmanı müsbət qarşılayıb: “Ermənistan və Azərbaycan arasında 1991-ci il Almatı Bəyannaməsi əsasında sərhədin delimitasiyası ilə bağlı razılaşma sülh sazişi yolunda mühüm maneəni aradan qaldırır. Almaniya davamlı sülhə gedən yolu dəstəkləmək üçün əlindən gələni etməyə hazırdır”. Bundan əvvəl isə ABŞ, BMT, həmçinin ATƏT Azərbaycanla Ermənistan arasındakı razılaşmanı dəstəkləyib. Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadə razılaşma və dörd kəndin qaytarılmasını “çoxdan gözlənilən tarixi hadisə” adlandırıb. Ermənistan baş nazirinin ofisi Azərbaycanla ilk dəfə sərhədlərin delimitasiya edilməsini əlamətdar hadisə kimi qiymətləndirib və razılşma ilə Ermənistanın təhlükəsizlik və sərhədlərin delimitasiyası ilə bağlı risklərin azalmasına nail olduğunu vurğulayıb.
Politoloq Əlisahib Hüseynov "Sherg.az"a deyib ki, 30 ildən artıq Ermənistanın işğalçı siyasətinin girovuna çevrilmiş Qazaxın 4 kəndinin Azərbaycana qaytarılması barədə Ermənistan tərəfi ilə razılıq əldə edilməsi qeyd-şərtsiz böyük tarixi hadisədir. Ekspert bildirib ki, hər şeyi qara rəngdə görməyə adət etmiş üç-beş nəfər əbədi bədbinlərimizi çıxmaq şərtilə hər kəs – bütün Azərbaycan xalqı inanırdı ki, gün gələcək, digər ərazilərimiz kimi bu kəndlərimiz də mütləq azad ediləcək:
"Çünki bu inamımızı gün-gündən daha da qüvvətləndirən inkarolunmaz amillər vardı. Ən başlıca amil isə Prezident İlham Əliyev tərəfindən aparılan ardıcıl, təmkinli və eyni zamanda qətiyyətli siyasət nəticəsində tarixi qələbələr silsiləsi üçün sarsılmaz zəminin yaradılmasıdır. 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsində qazandığımız Zəfərdən sonra, ötən dörd il ərzində ard-arda əldə etdiyimiz uğurlarımızın, qələbələrimizin məntiqi davamı olaraq bu gün 4 kəndimizin bir güllə də atılmadan Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılmasının təmin edilməsi barədə xəbərin sevincini yaşamağımız təbiidir. Bu mənada Qazaxdakı soydaşlarımızın da bu möhtəşəm xəbəri böyük coşqu ilə qarşılaması sözügedən kəndlərimizə yenidən sahiblənməyimizin nə dərəcədə önəmli, fövqəladə hadisə olduğunu təsdiqləyir. Ona görə də mən fürsətdən istifadə edib bütün Qazax camaatını, bütün Azərbaycan xalqını bu tarixi uğurumuz, qələbəmiz münasibətilə təbrik edirəm. Cənab Prezidentimizə isə xalqımızın milli birliyini, həmrəyliyini gücləndirməyə xidmət edən uğurlu siyasətinə görə təşəkkürümü bildirirəm. Dörd kəndimizin yenidən Ana Vətənimizə qovuşması milli həmrəyliyimizi daha da gücləndirəcək, xalqımızda öz gücünə inam hissini bir az da möhkəmləndirəcək".
Analitik qeyd edib ki, Azərbaycan və Ermənistanın bu gün heç bir kənar qüvvənin iştirakı və ya müdaxiləsi olmadan öz aralarında anlaşıb razılaşmaları və danışıqlar prosesində böyük irəliləyiş əldə etmələri həqiqətən də böyük uğurdur:
"Bu, onu göstərir ki, tərəflər arasında qarşılıqlı inam və etimad mühiti get-gedə möhkəmlənir və yekun Sülh sazişinin imzalanmasına nail olmaq üçün daha əlverişli, işgüzar atmosfer yaranır. İndi təkcə Bakı yox, artıq İrəvan da sülh üçün siyasi iradə nümayiş etdirməyə başlayır. Bu mənada aprelin 19-da iki ölkənin delimitasiya komissiyalarının Qazax rayonunun qeyri-anklav olan kəndlərinin Azərbaycana qaytarılması barədə razılığa gəlmələri heç şübhəsiz ki, sülhə doğru çox ciddi bir addımın atılması deməkdir. Bugünkü razılaşmadan sonra Cənubi Qafqazda çoxdan gözlənilən qalıcı sülhün bərqərar olacağına ümid hissləri artır. İndi ilk dəfə olaraq bütün daşlar öz yerinə oturmağa və bütün amillər yekun Sülhə doğru istiqamətlənməyə başlayır. Ümid edək ki, ABŞ, Avropa İttifaqı, Fransa və İran kimi qızışdırıcı aktorlar da bundan sonra Ermənistana pozucu təsir göstərməyə, onu revanşizmə təhrik etməyə və danışıqlar prosesini sabotaj etməyə səy göstərməyəcəklər. Ermənistanın bu köhnə-yeni havadarları heç olmasa, öz sülhməramlı kontingentini ölkəmizin ərazisindən vaxtından tez və dinc şəkildə çıxarmaqla sivil ölkə mövqeyi seçən Rusiyadan nümunə götürməli və Cənubi Qafqazda gərginlik yox, sülh yaratmaq yolunu seçməlidirlər".
Ə.Hüseynov əlavə edib ki, Azərbaycanın apardığı sülh siyasətinin alternativi yoxdur:
"Azərbaycanın sülh təklifləri Ermənistan üçün də uğurlu gələcəyin başlanğıcı ola bilər. Ona görə də Qərb bu prosesə köstək yox, dəstək olmalıdır. Və heç kim iki ölkə arasında delimitasiya, demarkasiya prosesinə təsir göstərməyə, müdaxilə etməyə çalışmamalıdır. Bu, iki ölkənin öz arasında çözə biləcəyi məsələdir. Qazaxın işğalda olan dörd kəndinin dinc yolla Azərbaycana qaytarılması barədə razılığa gəlinməsi də bu həqiqəti təsdiqləyir. Ona görə də indi ən doğru yol Azərbaycanla Ermənistan arasında normallaşma prosesinə mane olmamaqdır. Bu gün hər kəs çalışmalıdır ki, Cənubi Qafqazda şər yox, xeyir qalib gəlsin".
