ABŞ Pekinin Rusiyanı sanksiyalardan qurtarmağa çalışdığını müşahidə edir
ABŞ Konqresinin bir qrup ermənipərəst konqresmeni yenə fəallaşıb. Konqresmenlər Azərbaycanın Ermənistanla sərhədlərini nəzarət altına almasına qarşı bəyanatlarla çıxış ediblər. Ekspertlərin fikrincə, ABŞ Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaları nəzarət altında saxlamağa çalışır. Vaşinqton hesab edir ki, Rusiyaya qonşu olan bir qisim ölkə sanksiyaları nəzərə almır.
Bu baxımdan ABŞ-nin maliyyə nazirinin müavini Elizabet Rozenberqin Mərkəzi Asiya ölkələrinə səfəri diqqət mərkəzindədir. Rozenberq keçirdiyi görüşlərdə Mərkəzi Asiya ölkələrini Rusiyanın sanksiya altında olan şirkətləriylə əməkdaşlıqdan çəkindirməyə çalışır.
"Atlas" Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlu xatırladıb ki, bundan əvvəl Mərkəzi Asiya ölkələrinə dövlət katibi Entoni Blinken və digər amerikalı rəsmilər də səfər ediblər. Onlar da həmin dövlətləri Rusiyanın sanksiya altında olan şirkətləri ilə əməkdaşlıqdan imtinaya çağırıblar:
"Avropa İttifaqının nümayəndələrinin də Mərkəzi Asiya ölkələrinə səfərləri qeydə alınıb. ABŞ və Avropa İttifaqı bir sıra dövlətlərə seçim təklif edib: - Ya dünya iqtisadiyyatı çərçivəsində əməkdaşlığa davam etmək, ya da Rusiyaya maddi dəstək qarşılığında məhrumiyyətlərlə üzləşmək. Vaşinqton və Brüsseldə hesab edirlər ki, bir qisim dövlətin Rusiya ilə idxal-ixrac əməliyyatları artıb. Bu da Vaşinqton və Brüsseldə şübhə yaradıb ki, həmin dövlətlər ABŞ və Avropadan aldıqları məhsulları sonradan Rusiyaya satırlar. ABŞ Maliyyə Nazirliyinin siyahısında şübhəli 18 dövlətin adı çəkilib. Bunların içərisində Mərkəzi Asiya ölkələri ilə yanaşı, Ermənistan da yer alıb. Ermənistanın son aylarda Rusiyaya ixracı xeyli dərəcədə artıb. Bu, Qərbdə şübhələr yaradıb ki, Ermənistan Kremlin istəyi ilə Qərb ölkələrindən aldığı məhsulları Rusiyaya ötürür. Mexanizm belədir: Rusiyanın sanksiya altında olan şirkətləri lazımi avadanlıqları əldə etmək üçün Ermənistan banklarına pul köçürür. Həmin pulla Ermənistan Qərbdən gərəkli avadanlıqları alaraq Rusiyaya ötürür. Ermənistandan fərqli olaraq Qazaxıstan Rusiya ilə idxal-ixrac əməliyyatlarında ehtiyatlı mövqeyə üstünlük verməyə çalışır. Təsadüfi deyil ki, Astana bir müddət əvvəl Moskvadakı ticarət nümayəndəliyini qapadıb".
Analitik vurğulayıb ki, Vaşinqton Pekinin də Rusiyanı sanksiyalardan qurtarmağa çalışdığını müşahidə edir:
"Çinin nəhəng şirkətləri Qərb sanksiyalarıyla hesablaşaraq Rusiya ilə ticarətə diqqət yetirirlər. Çünki Çinin həmin şirkətləri Qərbin sanksiyaları ilə üzləşmək istəmirlər.
Bu halda həmin şirkətlər ABŞ və Avropa bazarını itirə bilərlər. Buna baxmayaraq, rəsmi Pekinin regional siyasəti Rusiyanın xeyrinədir və Kreml bu yolla sanksiyalardan qurtulmağa çalışır. Məsələn, Pekinin Səudiyyə Ərəbistanı ilə İranı barışdırması Moskvanın işinə yarayıb. Pekin Körfəz ölkələriylə sıx əlaqələr qurmaqla ABŞ-nin bu bölgəyə təsirini azaltmağa çalışır.
Belə olan halda Körfəz ölkələri həm İran, həm də Rusiya ilə əlaqələr qurmağa başlayırlar. Səudiyyə Ərəbistanı martın ilk 10 günündə Rusiyadan 2.5 milyon ton dizel yanacağı alıb. Vaşinqtonda şübhələnirlər ki, Səudiyyə Ərəbistanı Rusiyadan aldığı nefti emal etdikdən sonra müxtəlif ölkələrə satır.
Bu səbəbdən Vaşinqton Ər-Riyadla dialoqu genişləndirib. Pekinin vasitəçilik təşəbbüsləri və Körfəz ölkələrinin İranla dialoqu Vaşinqtonda narahatlıq doğurub".
