Diaspor quruculuğu, lobbiçilik və dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi;
44 günlük müharibə böyük tarixdir
Azərbaycanın böyük ölçüdə bütövlüyü bərpa olunub
31 Dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günüdür. 1991-ci il dekabrın 16-da Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Heydər Əliyevin sədrliyi ilə keçən iclasında 31 dekabrın dünya azərbaycanlılarının həmrəylik bayramı kimi qeyd olunması barədə qərar qəbul edilib. Ali Məclis bununla bağlı qanunvericilik aktının qəbul olunması üçün ölkə parlamentinə - Ali Sovetə müraciət edib. Dekabrın 25-də Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurası müraciəti nəzərə alaraq, dekabrın 31-nin Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü elan olunması barədə qanun qəbul edib. 2001-ci il noyabrın 9-10-da Bakıda Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayı keçirilib. Qurultay soydaşlarımızın milli mənlik şüurunun güclənməsinə, müxtəlif ölkələrdə azərbaycanlı icmalarının mütəşəkkilliyinin və fəallığının artmasına təsir göstərib. Bu, ölkənin ictimai-siyasi həyatında yeni bir hərəkat, dövlət siyasətinin yeni bir istiqaməti idi. Həmin qurultayda Ulu Öndərin böyük iftixarla söylədiyi “Mən həmişə fəxr etmişəm, bu gün də fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam!” kəlamı isə dillər əzbərinə çevrilib. Qurultaydan sonra Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 2002-ci il 5 iyul tarixli Fərmanı ilə xaricdəki soydaşlarımızla əlaqələrin genişləndirilməsi və inkişaf etdirilməsi məqsədilə Xarici Ölkələrdə Yaşayan Azərbaycanlılarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin (hazırda Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi) yaradılması, həmin il dekabrın 27-də isə "Soydaşlarımızla bağlı dövlət siyasəti haqqında" Qanunun qəbul edilməsi dünya azərbaycanlılarının milli birliyi və təşkilatlanması prosesini daha da gücləndirib. Yorulmaz fəaliyyəti ilə Heydər Əliyev siyasi fəlsəfəsinə, onun liderlik məktəbinə söykənən Prezident İlham Əliyev Ulu Öndərin bu sahədəki xidmətlərini uğurla davam etdirir. Dövlətimizin başçısının “Dünya azərbaycanlılarının II Qurultayının keçirilməsi haqqında” 2006-cı il 8 fevral tarixli Sərəncamına uyğun olaraq, həmin il martın 16-da Bakıda keçirilən növbəti mötəbər toplantı xaricdə yaşayan azərbaycanlıların diaspordan lobbiyə çevrilməsi istiqamətində yeni addım olub, ölkəmizlə bağlı həqiqətlərin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması işində əhəmiyyətli rol oynayıb. Diasporumuzun təşkilatlanması prosesi bu gün daha sürətlə gedir. Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayında yaradılmış Əlaqələndirmə Şurasının 2008-ci il dekabrın 18-də Bakıda keçirilmiş iclası, toplantıda “Dünya Azərbaycanlılarının Xartiyası”nın qəbulu birlik və mütəşəkkilliyinin artması, tarixi Vətənlə əlaqələrinin möhkəmlənməsi, diaspor potensialının möhkəm amilə çevrilməsini göstərməklə yanaşı, müstəqil Azərbaycanın bütün dünya azərbaycanlıları üçün cazibə mərkəzi olduğunu da bir daha təsdiqləyib. Həmrəylik günü milli birlik, Azərbaycana məhəbbət, milli-mənəvi dəyərlərimizə hörmət, Vətənə bağlılıq hisslərini özündə təcəssüm etdirir. Bu birliyi Vətən müharibəsində bir daha gördük. 2020-ci ildə Ermənistan silahlı qüvvələri dəfələrlə hərbi təxribatlar törətdi və hər dəfə Azərbaycan Ordusu bu hücumların qarşısını qətiyyətlə aldı. 2020-ci ilin 27 sentyabr tarixində Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazilərini raket atəşinə tutması 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsinin başlamasına səbəb oldu. Xalqımız müharibənin ilk günündən dövlət başçısı, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin uğurlu siyasəti nəticəsində torpaqlarımızın işğaldan azad ediləcəyinə əmin idi. İkinci Qarabağ müharibəsi bu əminliyi bir daha təsdiqlədi. Öz Liderinin ətrafında dəmir yumruq tək birləşən xalqımız Ordumuza arxa-dayaq oldu, düşmən bu gücün qarşısında cəmi 44 gün dayana bildi. 30 il işğal altında inləyən torpaqlarımız düşmən tapdağından azad edildi. Sıldırım qayalarla əhatələnən qədim yurd yerimizin – Şuşanın noyabrın 8-də azad olunması isə bu qəhrəmanlığın zirvəsi idi. Azərbaycan əsgərinin şücaətinə, bacarığına dünyanın hərbi mütəxəssisləri də heyran qaldı. İndi azad olunan torpaqlarımız yenidən qurulur, o yerlərə yenidən həyat qayıdır. Dövlətimizin diaspor siyasəti, həmvətənlərimizin birlik və həmrəyliyinin möhkəmləndirilməsi, onların daha mütəşəkkil formada təşkilatlanması prosesi özünün yeni mərhələsinə qədəm qoyub. Artıq dünya azərbaycanlıları yaşadıqları ölkələrin sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi və mədəni həyatında daha fəal rol oynayır, respublikamızla qarşılıqlı əlaqələrin genişlənməsinə böyük töhfə verir, Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında, zəngin mədəni irsimizin təbliğində, təcavüzkar erməni dairələrinin ideoloji təxribatlarının qarşısının alınmasında qətiyyət nümayiş etdirirlər. Qəhrəman müzəffər xalqımız, eləcə də, dünyanın müxtəlif ölkələrində məskunlaşmış soydaşlarımız hər il dekabrın 31-i Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Gününü böyük coşqu ilə qeyd edir. Həmrəylik Günü Vətənə məhəbbət, milli-mənəvi dəyərlərimizə hörmət, azərbaycançılıq ideologiyası ətrafında birləşmək kimi müqəddəs hissləri özündə ehtiva edir.
AMEA-nın elmi işçisi, türkoloq-alim Faiq Ələkbərli "Sherg.az"a bildirib ki, bu il keçiriləcək Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü əvvəlkilərdən xeyli dərəcədə fərqlənəcək və bunun əsası 44 günlük müharibədən sonra qoyulub. Ekspert xatırladıb ki, bu ilin sentyabr ayında Azərbaycan Respublikasının mövcud ərazi bütövlüyü tam bərpa olundu:
"Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin varisi kimi bizim ərazimiz 114 min kv. km. olub. Hazırda isə 86,6 min kvadrat kilometr əraziyə sahibik. Torpaq bütünlüyümüzün əldə olunması digər ərazilərimizin də varislik hüququnun bərpa olunacağı ümidini artırır. Bu hadisələr sadəcə Azərbaycanın quzeyində deyil, güneyində də böyük sevincə səbəb olub. Sözün həqiqi mənasında bu il dünya azərbaycanlılarının həmrəylik gününü xüsusi qürurla qeyd edəcəyik. Bizim üçün önəmli olan odur ki, bütün Azərbaycan torpaqlarında, tarixi yurdlarımızda Azərbaycan türkləri yaşasın və həmrəyliyimizi qeyd etsinlər. Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü birlik, güc, bütövlük, türklük və azərbaycançılıq deməkdir. 33 il bundan öncə sərhəddəki məftilləri sökərək müəyyən mənada Güney Azərbaycanla bütövlüyümüzü ifadə edirdik. Bu gün o inam daha da güclənib. Ötən 30 il bizə çox dərslər keçdi. Bu tarixi dərsdən nəticə çıxararaq Azərbaycanımızın böyük ölçüdə bütövlüyünü bərpa etdik. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bütün ərazilərinə sahib çıxmasaq da, ən azı tarixi-mənəvi və coğrafi anlamda həmin ərazilər bizim varisliyimiz altındadır. Azərbaycanımızın güneyində də eyni ruh davam edir. Güneyli milyonlarla soydaşımız Həmrəylik Gününün sevincini yaşayacaqlar. Azərbaycanın suverenliyinin bərpası digər bölgələrdə yaşayan azərbaycanlıların birliyini daha da gücləndirdi. Bundan sonra durmaq yoxdur. Hədəfimiz Azərbaycanın bütün tarixi torpaqlarına sahib çıxmaqdır və buna hüququmuz çatır. Bizim üçün yeni mərhələ Azərbaycan ərazilərinin tam bütövlüyüdür".
