Müharibə olmasaydı, daha çox idxal olunardı və kiloqramı 11 manatdan
da ucuz olardı
İqtisadçı: “Məhsul ucuzdursa, o demək deyil ki, keyfiyyətsizdir, sertifikatı, gömrükdə məhsula, daşınmasına nəzarət olmalıdır”
Son günlər bazarda 11 manata təklif olunan Ukrayna əti insanlar arasında ciddi marağa səbəb olub. Milli.Az xəbər verir ki, bu ətin digər ətlərdən çox ucuz olması bəzi şəxslərdə razılıq doğursa da, əksəriyyət müharibə şəraitində yaşayan olan ölkədən ixrac olunan ət barəsində narahatlıq hissi keçirirlər. Ukraynadan Azərbaycana gətirilən ətlərin keyfiyyətinin bütün standartlara cavab verib-verməməsi əsas müzakirə mövzusuna çevrilib. Mövzu ilə bağlı Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyindən bildirilib ki, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən istər ölkəyə idxal olunan, istərsə də yerli istehsal edilən bütün qida məhsulları üzərində risk əsaslı nəzarət tədbirləri görülür:
"Bildiririk ki, xarici ölkələrdən Azərbaycana gətirilən diri heyvanlar, həmçinin ət və ət məhsulları qida təhlükəsizliyi nəzarətindən keçilir. Agentlik tərəfindən həmin ixracatçı ölkədəki epizootik vəziyyətə uyğun olaraq öncədən yüklərin ölkəyə gətirilməsinə icazə verilir. Yük partiyası bilavasitə ölkəyə idxal olunduqdan sonra AQTA-nın regional bölmələrinin əməkdaşlarının nəzarəti ilə yükə baxış keçirilir, məhsullardan nümunələr götürülür, müayinə məqsədilə laboratoriyalara təqdim olunur. Laborator analiz nəticələri qida təhlükəsizliyi tələblərinə cavab verdikdə, yükə müvafiq sənəd verilir və dövriyyəyə buraxılır. Belə məhsulların daşınması, satışı, dövriyyəsi zamanı etiketlənməyə, saxlama şəraitinə, temperatur rejiminə və s. tələblərə riayət edilməlidir. İstehlakçılar satıcıdan məhsulun müşayiətedici sənədlərini tələb edə bilər. İstehlakçılar, həmçinin qida təhlükəsizliyi tələblərinin pozulması halları ilə rastlaşdıqda, Agentliyin "1003 - Çağrı Mərkəzi"nə zəng vuraraq məlumat verə bilərlər".
İqtisadçı Xalid Kərimli “Sherg.az”a açıqlamasında qeyd etdi ki, Ukraynadan ölkəmizə ət və ət məhsulları, eləcə də quşçuluq məhsulları bundan əvvəl də ixrac olunurdu:
- Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlamamışdan əvvəl də bu ölkədən ət idxal olunub. Ukraynadan Azərbaycana ət və quşçuluq məhsullarının ixracı yenilik deyil. Bizim daxili bazara Ukraynadan ət və ət məhsulları idxal olunduğundan rəqabət mühiti yaranırdı və bu, qiymət artımının qarşısını alırdı. 2022-ci ildən sonra Ukraynadan ət və quşçuuq məhsullarının idxalı məlum səbəblərdən azaldığı üçün bizim daxili bazarda ətin qiymətində artım müşahidə edildi. Bahalaşmaya səbəb həm də logistika – daşınma xərclərinin artmasıdır. Ukraynadan ət və ət məhsulları əvvəllər birbaşa gətirilirdi və buna görə daşınma xərcləri baha olmurdu. Müharibə şəraitində isə məhsullar Polşa və Türkiyə üzərindən Azərbaycana idxal olunur, ona görə logistika xərcləri artır, bu da qiymətlərə təsir edir. Yenə Ukraynadan ət gətirilir. Əvvəlki miqdarda olmasa da, amma gətirilir yenə. Müharibə olmasaydı, daha çox idxal olunardı və qiymət də baha olmazdı. Ətin kiloqramı 11 manat deyil, bəlkə daha ucuz olardı. Bununla belə, yenə də daxili bazardakı ətin qiymətindən daha ucuz başa gəlir bu idxal məhsulu.
İqtisadçı bildirdi ki, ətin keyfiyyətinə gəlincə, bunu əlaqədar, cavabdeh qurum yoxlamalıdır:
- Məhsulun sertifikatı olmalıdır. Gömrükdə nəzarət olmalıdır məhsula, daşınmasına. Məhsul ucuzdursa, o demək deyil ki, keyfiyyətsizdir. Düzdür, aidiyyəti qurumlar sertifikat verir və nəzarət edir, amma ən keyfiyyətli ət də düzgün qaydada saxlanmasa, əlbəttə, xarab olacaq. Ətin keyfiyyətinə satıcı da, dövlət qurumu da məsuliyyət daşıyır. Diri heyvan, ət, ət məhsulları idxal olunursa, saxlanma, daşınma qaydalarına, sanitar-gigiyenik qaydalara ciddi riayət edilməlidir.
