Əvvəl kor etdi, sonra öldürdü

Qaş boyası bir çox qadının həyatını qaraldıb

ABŞ-də qaş və kirpiklərin qaraldılmasında istifadə edilən boya bir çox qadının həyatını qaraldıb. “Sherg.az” “Milliyet.com.tr”yə istinadən xəbər verir ki, bu, 1930-cu illərdə Amerikada populyarlaşmış “kirpik və qaş gücləndiricisi” hesab edilən “Lash Lure” boyasıdır. Boya bazara çıxarılıb və qadınları daha tünd, daha dolğun görünən kirpiklər və qaşlar vədi ilə cəlb edib. 

Təəssüf ki, bu məhsul qalın kirpikləri təmin etmək əvəzinə, qadınların kor olmasına və hətta ölməsinə səbəb olub. “Lash Lure”, kirpikləri və qaşları daha tünd rəngə boyamaq üçün nəzərdə tutulmuş makiyaj məhsulu idi. Lakin tərkibindəki kimyəvi maddə olan parafenilendiamin (PPD) səbəbindən olduqca təhlükəli idi. Bu məhsuldan istifadə edən qadınlar arasında qısa zamanda ciddi sağlamlıq problemləri yaranmağa başlayıb. Bu problemlərə üzdə, göz qapaqlarında və gözlərdə dəhşətli qabarcıqlar, abseslər, buynuz qişada yaralar və hətta daimi korluq daxildir. FDA-dan əvvəl kosmetika indiki kimi tənzimlənmirdi. Buna görə zərərli maddələr və allergenlər bu şəkildə makiyaja daxil olur; Bu, qadınların kor olmasına, dermatitin inkişafına və ölümcül bakterial infeksiyalara səbəb olub. Pandemiya o qədər travmatik idi ki, FDA makiyaj maddələri ilə bağlı daha güclü qaydalar üçün kampaniya aparıb. O, hətta kosmetik formullar üçün daha sərt qaydalar qəbul etməkdə Eleanor Ruzveltdən (ABŞ-nin keçmiş prezidentinin həyat yoldaşı) dəstək alıb. "Lash Lure"nin qurbanlarından biri 52 yaşlı qadın idi. Onun tək arzusu daha gözəl qaşlara sahib olmaq idi, amma qaş boyasının həyatının axarını dəyişəcəyindən xəbərsiz idi. Qadın qaşlarını çəkdikdən sonra salona getdi və dolğun, tünd qaşlar illüziyası yaratmaq üçün onları "kirpik cazibəsi" ilə rəngləndirib. Qaşyolma nəticəsində yaranan açıq yaralardan sonra "Lash Lure" istifadəsi bədbəxt qadında Staph infeksiyasının yaranmasına səbəb olub. Gözləri şişib, qızdırması qorxunc səviyyəyə qalxıb və bir həftə ərzində göz xəstəliyi konyunktivitə tutulub. İlk dəfə görmə qabiliyyətini itirən bədbəxt qadın "Lash Lure"nin səbəb olduğu infeksiyalarla mübarizəsinin 8-ci günündə dünyasını dəyişib. Bu hadisədən sonra zərərli kimyəvi kosmetik vasitələrə qarşı başladılan kampaniya 1938-ci ildə "Qida, Dərman və Kosmetika Aktı"nın qəbul edilməsinə səbəb olub. Qanun kosmetik şirkətlərdən məhsullarını bazara çıxarmazdan əvvəl təhlükəsizlik standartlarını təmin etməyi tələb edirdi. Kosmetikada istifadə edilə bilən kömür qatranından əldə edilən inqrediyentlərin növləri üçün standartlar müəyyən etdi və PPD-lərin dəri ilə təmasda olan makiyajda istifadəsini qadağan etdi, lakin saç boyası formulalarında istifadəyə icazə verdi. Bu gün PPD-lər hələ də saç boyalarında geniş istifadə olunur, çünki onlar solmaya davamlı rəng verirlər. Birləşmiş Ştatlar Amerika kosmetikasında PPD-ləri qadağan etsə də, PPD-lərə bütün dünyada kosmetik formulalarda rast gəlinir. Allergenlərin daha yaxşı başa düşülməsi sayəsində PPD-lərə qarşı allergik reaksiyalar 1930-cu illərdə olduğu kimi şiddətli deyil, lakin PPD-lər hələ də ağır allergik reaksiyalar səbəbindən hər il az sayda ölümə səbəb olur.