Ürək xəstəlikləri bütün dünyada əsas ölüm səbəblərindən biridir. Statistikaya görə, hər il 17 milyon insan infarktdan həyatını itiri. Son 25 ildə ürək xəstəliklərindən ölüm halları artmaqdadır. Hətta bir çox insan özü də bilmədən infarkt keçirir.
Tibb və fəlsəfə elmləri doktoru, həkim Şəmsiyyə Namazlı infarktın baş vermə səbəblərindən “Sherg.az”a danışıb. O bildirib ki, hazırda ölkəmizdə xəstəliklərin statistikasında ürək-damar xəstəlikləri ön cərgədə yer alıb:
“Bu xəstəliklərin kəskinləşməsinə səbəb olan əsas faktorlar siqaret, alkoqollu içkilər və stresdir. İnsanların ildə azı bir dəfə müayinədən keçməlidir. Lipid mübadiləsini hər il yoxlayıb onda yaranan kiçik problemlərə qarşı tədbir görməsək, o zaman bu mübadilə pozular. Nəticədə sonradan ürək-damar tıxanıqlığının qarşısının almaq mümkün olmaz”.
Həkim əvvəlki illərlə müqayisədə indi ürək-damar sistemi xəstəliklərinin daha da cavanlaşdığını vurğulayıb:
“Burda xüsusilə də qida faktorları çox böyük rol oynayır. Qidalanmada yeməklərin bişirildiyi yağlar nəzərə alınmalıdır. Onların tərkiblərindəki triqliseridlərin çox olması birbaşa damar tıxanıqlığı yaradır. Xüsusilə dondurmaların təkibində külli miqdarda triqliseridlər var . Buna önəm vermədən uşaq vaxtlarından çoxlu dondurma yeyən uşaqlar gənc yaşlarında ürək-damar problemi yaşayır”.
Ş.Namazlı ürək xəstəliklərinin əsas səbəblərindən biri kimi fiziki aktivliyin aşağı olmasını göstərib:
“Günümüzdə hər kəs bacardıqca nəqliyyatdan istifadə edir. Günun müəyyən hissəsində piyada gəzənlər olduqca azdır. Gün ərzində mütləq şəkildə yürüyüş etmək lazımdır ki,qəbul etdiyimiz enerji sərf olunsun. Daha az hərəkətli həyat tərzi keçirən həkim, müəllim,yazıçılar və s. də infarkt riski daha böyük olur. Bir gündə bizə təxminən 2500 kalori enerji kifayət edir. Amma hesablasaq görərik ki, bu koloridən daha artığını qəbul edirik.Həmin koloriləri də sərf etmədiyimiz üçün onlar yavaş-yavaş qlikagen ehtiyatı şəkilində toplanır və damarlara çökməkdə davam edir. Bir vaxtdan sonra ayılıb görürük ki, ürəyin qidalanmasında zəiflik yaranıb. Piyada gəzəndə təngənəfəslik, ürəkdə sancılar var”.
Həkimin sözlərinə görə, ürəkdə narahatlıqlar bir günün içində yaranmır. İllərin problemi ürəyin tac damarlarında yığılıb qalır və son anda özünü büruzə verir:
“Son tədqiqatlar görə çəkilən bir ədəd siqaretdən sonra insanın bədənində olan kapilyarlar, venalar,arteriyalar hər biri iyirmi dəqiqə spazma şəkilində qalır. Təssvür edin elə insan var ki, gündə bir qutu siqaret çəkir. Bir qutunun da içində haradasa iyirmi beş ədəd siqaret olur. Bəzi insanların xüsusi ilə xroniki xəstəliyi olan şəxslərin faciə elə burdan başlayır”.
Ş.Nazamlının qənaətincə, ürək-damar xəstəliklərindən , infarktdan yan keçmək istəyən şəxslər qidalanmaya, fiziki aktivliyə diqqət yetirməli eləcə də zərərli vərdişlərdən uzaq durmağa çalışmalıdır.
