Laçın yolundakı aksiya faktiki dəhlizə nəzarət deməkdir


Rusiya nəzarət-keçid məntəqəsinin qurulmasını istəməsə belə, dəhlizə praktik nəzarətdə Bakının iştirakının alternativi olmamalıdır


  "Rusiya XİN başçısı Lavrov Bakıda bəyan etdi ki, Laçın dəhlizinə nəzarət-keçid məntəqəsinin qurulması müzakirə mövzusu deyil. Bu, qeyri-humanitar məqsədlər üçün istifadə edilən dəhlizə nəzarət məsələsinə ziddir. Hərçənd, qapalı görüşdə məsələnin müzakirə edildiyi və Bakının öz mövqeyində israrlı olduğunu Lavrovun açıqlamasından görmək mümkündür". Bu barədə siyasi şərhçi Asif Nərimanlı deyib. Analitik bildirib ki, Lavrov Laçın dəhlizinin 10 noyabr razılaşmasına uyğun işləməli olduğunu və “yalnız humanitar yüklərin və mülki şəxslərin sərbəst hərəkətinin təmin edilməsinin vacibliyini” söyləyib: "Müharibədən sonra Rusiya sözdə bu haqda danışsa da, praktikada dəhlizdən qeyri-humanitar yüklərin və qeyri-mülki şəxslərin keçidinə şərait yaradıldığı bəllidir. 

Bunu Bakı da bilir və tələb edir, hərçənd, mövcud situasiya əvvəlki dövrlə fərqlənir. Laçın yolunda aksiya faktiki olaraq dəhlizə qeyri-rəsmi nəzarət deməkdir. Aksiyanın qeyri-rəsmi tələblərindən birinin dəhlizdən qeyri-humanitar məqsədlər üçün istifadənin dayandırılmasıdır. Buna sözdə yox, praktikada nail olunmasa, aksiyanın baş çatacağı da sual altındadır. Bu baxımdan, Rusiya nəzarət-keçid məntəqəsinin qurulmasını istəməsə belə, dəhlizə praktik nəzarətdə Bakının iştirakının alternativi olmamalıdır. Elə Lavrovun sözlərindən çıxan nəticə odur ki, Bakıda bu məsələ müzakirə edilib".

  Ekspert Lavrovun “dəhlizlə bağlı şübhələri texniki vasitələrlə aradan qaldırmaq mümkündür" sözlərini bu cür şərh edib: 

"Aksiyanın başlanmasından sonra Laçın yoluna “X-ray” skaner cihazlarının quraşdırılmasının mümkünlüyü haqda məlumatlar yayılmışdı. İstisna deyil ki, “texniki vasitələr” dedikdə, bu nəzərdə tutulur. Ya da dəhlizin 10 noyabr razılaşmasına uyğun işləməsinə razı olan Bakının tələbi bundan ibarətdir. Həm yüklərin, həm də avtomobillərin keçidi skaner cihazlar vasitəsilə yoxlanılır. Bu, qeyri-humanitar yüklərin keçidinin qarşısını alınmasına imkan verə biləcək addımdır. Lakin indiyə qədər olan təcrübə “texniki vasitələr”in təkcə Rusiya sülhməramlılarının ixtiyarında olacağı təqdirdə, dəhlizin profilinə uyğun istifadə ediləcəyini də sual altına salır. Prosesin şəffaflığından yalnız Azərbaycanın yoxlamalarda iştirakı halında danışmaq mümkündür. Bu iştirakçılıq iki yolla ola bilər. Yoxlamalarda ya Azərbaycanın nümayəndəsi əyani şəkildə iştirak edir, ya da Bakı onlayn qaydada prosesi izləyir".