Qədim Misirin ən güclü fironu II Ramzesin üzü yeni elmi araşdırma çərçivəsində 3200 ildən sonra ilk dəfə canlandırılıb.
Qeyd edək ki, 200-ə yaxın arvadı və yüzdən çox uşağı olan II Ramzes Misiri genişləndirməsi və tikdirdiyi məbədləri ilə tanınır.
“Şərq”
xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Misir və İngiltərə alimləri II Ramzesin üzünü rekonstruksiya etmək üçün kəllə sümüyünün 3D modelindən istifadə edərək, fironun ölümü zamanı onun necə göründüyünü aşkar etmək üçün əməkdaşlıq ediblər.
(Şəkildə Ramzes II, 45 yaş göstərilir.)
Tədqiqatçılar daha sonra qocalma prosesini tərsinə çevirərək, gücünün zirvəsində II Ramzesin üzünü açmaq üçün yarım əsr geriyə qayıdıblar. Nəticə əsl kəllə sümüyünün kompüter tomoqrafiyası əsasında fironun ilk “elmi üz rekonstruksiyası” olub.
Kəllə sümüyünün 3D modelini yaradan Qahirə Universitetindən Sahar Saleem, nəticənin "çox yaraşıqlı" bir monarxı ortaya çıxardığını söyləyib.
"Yenidən qurulmuş üz II Ramzesin çıxıntılı burnu və güclü çənəsi olan çox yaraşıqlı bir misirli olduğunu ortaya qoydu" deyib Saleem.
(Fotoda II Ramses 90 yaşında göstərilir.)
Böyük Ramzes kimi tanınan II. Ramzes eramızdan əvvəl 13-cü əsrdə Qədim Misiri idarə edib. Onun ailəsi Akhenatonun hakimiyyətindən bir neçə onilliklər sonra hakimiyyətə gəlib. II Ramzes Suriyanın cənubundakı üsyanları yatıraraq və Kadeş döyüşündə hetlərlə vuruşaraq Misirin gücünü bərpa edib.
Qaliley və Amor şəhərlərini tutub, lakin hetləri məğlub edə bilmədiyi üçün eramızdan əvvəl 1258-ci ildə sülh müqaviləsini qəbul edib.
Ramzesin rifahını onun gördüyü tikintinin miqdarı ilə ölçmək olar. O, Nil deltasında əvvəllər hərbi ekspedisiyalar üçün baza kimi bir şəhər qurub və atasının başladığı Osiris məbədinin tikintisinə yenidən başlayıb. Karnakdakı məbədi əlavə edib və Luksorda atası üçün dəfn məbədini tamamlayıb. Nubiyada altı məbəd tikib, ən məşhuru Əbu Simbeldəki məbədlərdir.
Digər tərəfdən, təxminən 90 il ömür sürdüyü təxmin edilən II Ramzes uzun həyatı boyunca dəfələrlə evlənib. Fironun 200-dən çox arvadı və 100-dən çox uşağı olub və onların əksəriyyəti sağ qalıb. İlk arvadı Nefertari idi və ona Əbu Simbeldəki məbədlərdən birini həsr etmişdir. Bununla belə, II Ramzesin bəzi evliliklərində diplomatiya da rol oynayıb. II Ramzes eramızdan əvvəl 1258-ci ildə Misir-Hit Sülh Müqaviləsi tərtib edildikdən sonra bir və ya iki Het şahzadəsi ilə evlənib.
Turan
